کیست ها در واقع کیسه های پر از آب هستند که در بافت های مختلف اعضای بدن ایجاد می شوند. بروز کیست های مختلف در زنان بسیار شایع است و از مهم ترین آن ها می توان به کیست های پستان و کیست های تخمدان اشاره کرد. مهمترین علت ایجاد کیست ها ، تغییرات هورمونی و تجمع آب میان بافتی در یک ناحیه از بدن است. این عارضه معمولاً مشکلی جدی برای زنان ایجاد نمی کند و بی خطر است. با این حال، عدم توجه به برخی از کیست ها می تواند سبب بروز مشکلات جدی تر مانند عفونت ها شود. در ادامه به شایع ترین کیست هایی که زنان را مبتلا می کند می پردازیم.
در مورد تومورهای خوش خیم پستان و تومورهای بدخیم پستان در مطلب دیگری به طور کامل توضیح دادیم که پیشنهاد می‌کنیم که این مطالب را نیز بخوانید.
در ادامه درباره کیست پستان و کیست تخمدان در زنان خواهید خواند:
کیست پستان ، یک عارضه شایع اما کم خطر
کیست های سینه در واقع کیسه های پر از مایع هستند که در بافت پستان ایجاد می شوند. هر زن در طول زندگی خود ممکن است با کیست پستان مواجه شود. کیست پستان حسی شبیه به یک حبه انگور یا یک بادکنک پر از آب ایجاد می کند. با این حال ممکن است کیست ها بافت سختی ایجاد کنند. کیست های پستان ممکن است در هر سنی ایجاد شوند با این حال، ایجاد این توده ها پیش از دوران یائسگی در زنان شایع تر است.
در صورتی که سن فرد بالای چهل سال باشد و احساس وجود توده های دردناک در پستان های خود کند، نباید این مسئله را ساده بگیرد چون وجود کیست های بیخطر در این سن رایج نیست و ممکن است نشان دهنده عارضه های خطرناک دیگر باشد. در نتیجه انجام غربالگری سینه و انجام ماموگرافی سینه در فواصل زمانی مشخص یک ساله برای زنان بالای چهل سال به خصوص افرادی که ریسک بالای ابتلا به سرطان سینه را تجربه می کنند ضروری است.
دانشمندان هنوز اطلاع دقیقی از علت شکل گیری کیست پستان پیدا نکرده اند. با این حال پیش بینی می شود که این کیست ها در نتیجه تغییرات هورمونی در چرخه قاعدگی ایجاد می شوند. هر چند که رشد برخی از کیست ها نیز با روند چرخه قاعدگی هماهنگی ندارند.
در مورد فیبروکیستیک پستان در مطلب دیگری به طور کامل توضیح دادیم.
علائم کیست پستان
کیست پستان ممکن است در یک یا هر دو سینه یافت شود. نشانه ها و علائم کیست سینه عبارتند از:
- یک توده کوچک نرم و قابل انعطاف که به آسانی در سینه حرکت می کند.
- ترشحات از نوک سینه که ممکن است شفاف، زرد ، کدر یا قهوه ای رنگ باشند.
- درد و حساسیت سینه بخصوص در ناحیه ای که توده سینه احساس می شود.
- افزایش اندازه توده سینه و حساسیت بیشتر سینه ها قبل از شروع پریود و کاهش اندازه آن بلافاصله پس از اتمام پریود.
وجود کیست در پستان هیچ گونه ارتباطی با شکل گیری توده های سرطانی در سینه ندارد. با این حال این کیست ها می توانند تشخیص وجود احتمالی سایر توده های سرطانی در بافت پستان را با مشکل مواجه کند.
سرطان پستان از طریق معاینه فیزیکی و سایر روش‌های عکس برداری تشخیص قطعی می‌شود ولی به شما پیشنهاد می‌کنیم که تغییرات بدن خود را جدی بگیرید و با خودآزمایی پستان در منزل در صورت مشاهده علائم غیر عادی در پستان خود، به پزشک متخصص مراجعه نمایید.
روش های تشخیص کیست پستان
به منظور تشخیص کیست های پستان، پزشکان معمولاً از روش های زیر استفاده می کنند:
- معاینه فیزیکی: بعد از صحبت با پزشک در خصوص علائم و سوابق بیماری، گام اول پزشک در تشخیص توده های پستانی، انجام معاینات فیزیکی است که با لمس توده ها در پستان انجام می شود. به دلیل اینکه معمولاً معاینه فیزیکی نمی تواند کیست ها را از توده های سرطانی تمیز دهد ، انجام آزمایشات تکمیلی می تواند به تشخیص بهتر کمک کند.
- ماموگرافی: کیست های بزرگ و خوشه های کوچک متصل به هم کیستیک عموماً توسط ماموگرافی تشخیص داده می شوند. با این حال، ماموگرافی قادر به تشخیص کیست های بسیار کوچک یا میکروکیست ها نیست.
- سونوگرافی پستان: این آزمایش به پزشک شما در تشخیص پر بودن از مایع یا منسجم بودن توده های پستانی کمک می کند. در واقع روش اصلی تشخیص کیست های پستان و متمایز کردن آن از توده های سرطانی سونوگرافی پستان است. در صورتی که این توده ها پر از مایع باشند ، نتایج آزمایش سونوگرافی نشان دهنده وجود کیست پستان هستند. در غیر این صورت انجام آزمایشات تکمیلی مانند نمونه برداری یا بیوپسی می تواند به تشخیص سرطانی یا غیر سرطانی توده ها کمک کند.
- آسپراسیون با سوزن ظریف: در طول این فرایند ، پزشک با استفاده از یک سوزن ظریف، تلاش می کند محتویات درون توده سینه را خارج کند. معمولآً از سونوگرافی به منظور ورود دقیق سوزن به محل مورد نظر استفاده می شود. در صورتی که مایع خارج شده هر رنگی جز خون داشته باشد، خوش خیم است و نیازی به بررسی های بیشتر جهت تشخیص احتمالی سرطان نخواهد بود.
یکی از دغدغه‌ها و نگرانی بانوان خطرناک بودن اشعه ماموگرافی است که باید به این موضوع توجه کنید، اشعه ماموگرافی بسیار ضعیف بوده و خطری را متوجه سلامتی شما نخواهد کرد.
روش های درمان کیست پستان
کیست های ساده پستان در صورتی که علائمی نداشته باشند نیازی به درمان ندارند. بسیاری از کیست ها بدون درمان و به مرور زمان از بین می روند. با این حال اگر کیست پستان از بین نرود، اندازه آن بزرگ تر شود و علائم آن به صورت مداوم بیمار را آزار دهد، اقدامات درمانی زیر انجام می شود:
- آسپراسیون با سوزن ظریف: در صورتی که در طی فرایند تشخیص کیست به وسیله سوزن ، مایع خارج شده سبب تخلیه کیست شود و پزشک متوجه علائم خاصی در بیمار نباشد ، کل کیست ها با استفاده از این روش تخلیه می گردند.
- هورمون درمانی: استفاده از قرص های پیشگیری از بارداری به منظور تنظیم چرخه های قاعدگی ممکن است به پیشگیری از بازگشت دوباره این کیست ها کمک کند. با این حال، به دلیل عوارض جانبی هورمون درمانی مانند داروی تاموکسیفن و داروهای پیشگیری از بارداری، این روش درمانی صرفاً در افرادی استفاده می شود که علائم شدیدی دارند.
- جراحی: استفاده از جراحی برای خارج کردن کیست های پستان رایج نیست مگر آنکه این کیست ها سبب بروز علائم غیر معمول شوند، شیوع و گسترش آن ها در بافت پستان شدید باشد، و یا حاوی خون باشند.
به منظور کاهش ناراحتی ناشی از کیست های سینه ، تغییر سبک زندگی و استفاده از روش های درمانی می تواند بسیار اثر بخش باشد. این اقدامات عبارتند از:
- پوشیدن سینه بندهای طبی و استاندارد
- استفاده از کمپرس سرد یا گرم
- پرهیز از مصرف کافئین
- استفاده از مسکن های رایج مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و استامینوفن
- ماساژ سینه با استفاده از روغن های گیاهی مخصوص
- تغییر رژیم غذایی و خوردن غذاهای سرشار از ویتامین E و امگا 3
اگر به دنبال تفاوت کیست با سرطان پستان هستید، پیشنهاد می‌کنیم مطلب دیگر ما را با دقت بخوانید.
کیست تخمدان ، علت شایع دردهای شکمی در دختران و زنان
یکی دیگر از شایع ترین عارضه هایی که در زنان رخ می دهد، کیست های تخمدان هستند. این کیست ها در نتیجه عوامل مختلفی مانند بارداری، مشکلات هورمونی، عفونت های رحم و دستگاه تناسلی و غیره ایجاد می شوند و سبب ایجاد دردهای شدید شکمی، احساس سنگینی و حالت تهوع و استفراغ می شوند.
بسیاری از زنان در مقطعی از زندگی خود به کیست تخمدان مبتلا می شوند. مشابه کیست پستان، بسیاری از کیست های تخمدان هیچ گونه علائمی ندارند و ناراحتی در زنان ایجاد نمی کنند و به مرور زمان و بدون نیاز به مصرف دارو یا سایر اقدامات درمانی از بین می روند.
برای درمان کیست های تخمدان نیز از روش هایی مانند درمان هورمونی و استفاده از قرص های پیشگیری از بارداری استفاده می شود. هر چند در برخی موارد نیاز است که این کیست ها با جراحی لاپاروسکوپی خارج شوند که در این صورت، جراح با استفاده از شکاف های کوچکی که در ناحیه شکم بیمار ایجاد می کند، ابزار لاپاروسکوپی را وارد شکم کرده و کیست های تخمدان را جدا می کند.
سخن پایانی
کیست های شایع زنان شامل کیست سینه و کیست تخمدان به تنهایی نشان دهنده مشکل جدی در بدن زنان نیستند و در بسیاری از موارد بدون نیاز به درمان یا با استفاده از درمان های اولیه کاملاً برطرف می شوند. با این حال، توصیه می شود همه خانم ها حداقل یک بار در سال به پزشک زنان مراجعه کنند تا از نظر ابتلا به بیماری های شایع زنان مورد معاینه قرار گیرد. در سنین بالای چهل سال، این الزام با توجه به احتمال بالای ابتلای زنان به سرطان بالاست ، جدی تر است. افرادی که در طول زندگی خود به دفعات دچار کیست شده اند، باید در سنین میانسالی تحت نظر پزشک قرار گیرند و غربالگری های لازم سرطان روی آن ها انجام شود.
دکتر فرهاد موسی زاده، متخصص جراحی پستان ، با بیش از پانزده سال سابقه در انجام انواع جراحی های زیبایی و درمانی سینه، آماده مشاوره به شما عزیزان هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص انواع بیماری های شایع در زنان به خصوص عارضه های پستان، می توانید به صفحه دکتر در شبکه های اجتماعی مراجعه کنید.
برای مشاوره با دکتر فرهاد موسی زاده کافیست از طریق صفحه نوبت دهی ما اقدام نمایید. دکتر فرهاد موسی زاده فوق تخصص سرطان سینه در تهران است و شما می‌توانید از مشاوره حضوری با ایشان بهره مند شوید.
منابع
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ovarian-cysts/symptoms-causes/syc-20353405
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/breast-cysts/symptoms-causes/syc-20370284
