انکوپلاستی و بازسازی پستان از جمله عمل هایی هستند که انجام آن ها می تواند پس از ابتلا به سرطان پستان بر کیفیت زندگی بانوان بسیار موثر باشد فقدان پستان در بانوان به عنوان یکی از اعضای اصلی زنانگی عوارض روحی و سایکولوژیک شدیدی را می تواند به دنبال داشته باشد که با عمل جراحی بازسازی این مشکلات حل می‌گردد و حس اعتماد به نفس بیمار و در نتیجه عملکرد و کیفیت زندگی بیمار را بالا خواهد برد. در ادامه به مطالب زیر در قالب ویدیو و مقاله ای از دکتر موسی زاده جراح پستان خواهیم پرداخت:
- انکوپلاستی چیست؟
- انکوپلاستی چه مزایایی دارد؟
- بازسازی پستان پس از ماستکتومی
- زمان مناسب برای بازسازی پستان چه زمانی است؟
- انواع روش‌های بازسازی پستان
- بازسازی پستان به‌وسیله عضله پشتی
- بازسازی پستان با استفاده از چربی شکمی
- بهترین روش بازسازی پستان پس از سرطان
- هزینه عمل بازسازی پستان
- مراقبت های پس از عمل جراحی بازسازی پستان و ریکاوری:
- عوارض عمل جراحی بازسازی پستان
- سوالات پرتکرار در مورد بازسازی پستان
- تیشو اکسپندر (Tissue Expander) چیست و چه کاربردی دارد؟
انکوپلاستی چیست؟
انکوپلاستی (oncoplasty) در تعریف شامل جراحی زیبایی و جراحی سرطان است درواقع انکوپلاستی انجام همزمان سه عمل جراحی زیبایی، جراحی سرطان و جراحی بازسازی پستان است.
در این عمل تلاش میشود در حین عمل جراحی سرطان مداخلات جراحی زیبایی لازم نیز توسط جراح پستان صورت پذیرد و در افرادی کاربرد دارد که علاوه بر سرطان پستان دارای پستان‌های بزرگ، افتاده و یا نامتقارن هستند. اگر پستان‌ها بزرگ باشند حین عمل سرطان ماموپلاستی نیز انجام می‌گیرد و پستان‌ها کوچک می‌گردند، اگر بیمار دارای پستان‌های افتاده باشد عمل ماستوپکسی یا لیفت پستان به‌صورت همزمان با جراحی سرطان برای وی مناسب است و درنهایت اصلاح عدم تقارن بستگی به موقعیت توده و وضعیت پستان‌ها دارد.
.
.
انکوپلاستی چه مزایایی دارد؟
انجام عمل انکوپلاستی برای بیمار مبتلابه سرطان پستان چندین مزیت دارد که شاید بتوان بزرگ‌ترین مزیت آن را کاهش چشم‌گیر بار منفی سرطان دانست. استرس ناشی از وجود توده بدخیم در پستان برای بیماران امری غیرقابل‌اجتناب است و علیرغم همه تلاش‌های بنده و دیگر همکاران جراح پستان بیمار فشار روانی زیادی را تحمل می‌کند، در انکوپلاستی زیباتر شدن فرم پستان‌ها پس از عمل بار روانی بسیار مثبتی برای بیمار به ارمغان می‌آورد.
از مزایای دیگر انکوپلاستی می‌توان به تأثیر آن در رادیوتراپی اشاره کرد از جنبه علمی بیمارانی که مبتلا به سرطان پستان هستند و پستان‌های آن‌ها در طی فرآیند درمان حفظ میشود باید تحت پرتودرمانی یا رادیوتراپی قرار بگیرند و بیمارانی که پستان‌های بزرگ دارند ممکن است در حین پرتودرمانی دچار سوختگی پوست پستان یا عوارض مشابه گردند که با انکوپلاستی این مشکل برطرف می‌گردد.
بازسازی پستان پس از ماستکتومی
.
.
بازسازی پستان همان‌طور که از اسم آن پیدا است عملی است که در بیماران مبتلا به سرطان پستان کاربرد دارد، بیمارانی که در طی فرآیند درمان خود مجبور به ماستکتومی یا حذف پستان درگیر در سرطان شده‌اند
بازسازی پستان (Breast Reconstruction) به عمل جایگزینی یک یا هر دو پستان با شکل طبیعی، ظاهر، تقارن و سایز مناسب درافرادی که تحت ماستکتومی یک یا دو طرفه قرار گرفته اند گفته می شود به علاوه در افرادی هم که لامپکتومی انجام شده ممکن است پستان ظاهر مناسبی نداشته باشد و یا ناهنجاری مادرزادی در تکامل پستان ها وجود داشته باشد مثلاً پستان رشد نکرده و یا ظاهر مناسب نداشته باشد و نیاز به اصلاح عمده داشته باشد و در این موارد نیز ممکن است نیاز به بازسازی وجود داشته باشد.با عمل بازسازی پستان بیماران ظاهر طبیعی پستان‌های خود را در حد بسیار زیادی به دست خواهند آورد البته لازم به ذکر است پستان بازسازی‌شده تنها ظاهر شبیه پستان دارد و هرگز نمی‌تواند عملکرد طبیعی مانند شیردهی داشته باشد.
ماستکتومی یا جراحی خارج کردن پستان عملی است که حتی برای جراح پستان نیز خوشایند نیست زیرا نمی‌توان اهمیت پستان برای بانوان را نادیده گرفت و عدم وجود آن برای بیماران می‌تواند موجب افسردگی‌های طولانی‌مدت گردد این مسئله اهمیت و جایگاه عمل بازسازی پستان پس از ماستکتومی را به‌خوبی نمایان می‌کند. بهترین جراح پستان قطعاً به بیماران خود این عمل را توصیه خواهد کرد البته این عمل جراحی پیچیده بوده و انجام صحیح آن به سال‌ها تجربه و علم روز جراحی در زمینه پستان را می‌طلبد و باید بهترین جراح پستان در تهران یا شهر خود را برای این عمل برگزینید.
زمان مناسب برای بازسازی پستان چه زمانی است؟
طی ۱۵ سال گذشته روش های جراحی بازسازی پستان پیشرفت های عمده ای داشته است بازسازی ممکن است بلافاصله پس از ماستکتومی انجام شود(Immediate Reconstruction) و یا به صورت تاخیری و پس از اتمام درمان های تکمیلی شامل شیمی درمانی و پرتودرمانی انجام شود (Delayed Reconstruction).
زمان مناسب بازسازی پستان پس از ماستکتومی به عوامل مختلفی بستگی دارد:
– گرید یا استیج سرطان یا شدت بیماری
– تحت شیمی‌درمانی و پرتودرمانی قرار گرفتن یا نگرفتن بیمار
– وضعیت بافت پستان در هنگام مراجعه
– نتیجه مشورت و تبادل‌نظر جراح و انکولوژیست در مورد بیمار مربوطه
انواع روش‌های بازسازی پستان
هیچ‌کدام از روش‌های بازسازی پستان را نمی‌توان به‌صورت مطلق بهترین روش بازسازی پستان دانست، از بین روش‌های بازسازی پستان پس از معاینه و مشاوره قبل از عمل و بر اساس قضاوت بالینی بهترین روش برای هر شخص به‌صورت منحصربه‌فرد مشخص می‌گردد.
بازسازی پستان به‌وسیله عضله پشتی
از روش‌های شایعی که بیشتر کاربرد دارد و رایج است می‌توان استفاده از فلپ پوستی عضلانی عضله‌ی لاتیسموس دورسی (Latissimus dorsi flap) را نام برد این عضله یک عضله پشتی است و کاربرد خیلی مهمی در افراد معمولی ندارد، در این روش عضله به همراه کل پایه عروقی به جلو و جایگاه پستان که با عمل ماستکتومی برداشته‌شده است منتقل میشود، معمولاً به همراه این عضله از پروتز پستان یا مش هم برای بازسازی پستان استفاده می‌گردد.
بازسازی پستان با استفاده از چربی شکمی
استفاده از چربی شکم برای بازسازی پستان در افرادی توصیه می‌گردد که:
– سابقه عمل‌های جراحی متعدد در ناحیه شکمی نداشته باشند
– پوست ناحیه شکم آن‌ها در وضعیت مناسبی باشد
– حجم چربی و پوست ناحیه شکم کافی برای بازسازی پستان داشته باشند
از مزایای این روش می‌توان به انجام همزمان عمل ابدومینوپلاستی و بازسازی پستان اشاره کرد بیمار پس از عمل کاهش سایز و تناسب‌اندام را نیز تجربه خواهد کرد.
بهترین روش بازسازی پستان پس از سرطان
در عمل بازسازی پستان از تکنیک‌های مختلفی استفاده می شود یکی از این روشها استفاده از بافت بدن یا فلپ اتولوگ است، روش دیگر استفاده از پروتز و ایمپلنت میباشد و در مواردی هر دو روش به طور همزمان به کار گرفته می شود
برای انتخاب تکنیک باید به موارد زیر توجه داشت:
1) شکل محل ماستکتومی
2) درمان هایی که برای بیمار انجام شده از جمله پرتودرمانی
3) تیپ بدن بیمار
4) بیماری‌های زمینه‌ای فرد به خصوص بیماری های اتوایمیون، دیابت و بیماری های عروقی
5) سابقه مصرف سیگار
6) تمایل بیمار
7) سابقه جراحی‌های قبلی
به عنوان مثال در افرادی که سابقه پرتودرمانی دارند بهتر است از روش فلپ استفاده شود و یا افرادی که دارای چربی و پوست اضافی در ناحیه شکم می باشند در آن ها می توان از روش فلپ شکمی استفاده کرد
هزینه عمل بازسازی پستان
هزینه عمل جراحی بازسازی پستان با توجه به تمامی مواردی که تاکنون به آن ها اشاره کردیم بسیار متفاوت است انتخاب روش جراحی، آمادگی های لازم قبل از عمل، علت انجام عمل بازسازی پستان، استفاده و یا عدم استفاده از پروتز پستان و حتی مرکز درمانی که برای انجام این عمل انتخاب می شود می تواند بر میزان هزینه تمام شده عمل بازسازی پستان و هزینه عمل انکوپلاستی موثر باشد که در پایان جلسه مشاوره قبل از عمل با دکتر فرهاد موسی زاده تا حدودی قابل برآورد کردن است.
مراقبت های پس از عمل جراحی بازسازی پستان و ریکاوری:
1) در این عمل جراحی معمولا برای بیمار جهت تخلیه خونابه و سروما از درن استفاده می شود و تا زمان استفاده از درن بیمار بایستی از استحمام کامل خودداری نماید زمانی که ترشحات درن خونی نبوده و میزان ترشحات کمتر از ۲۰ الی ۳۰ سی سی در شبانه روز باشد درن توسط جراح معالج کشیده می شود.
2) بیمار می تواند فعالیت های روزانه را به طور طبیعی ادامه داده و ورزش‌های سبک نظیر پیاده روی را انجام دهد .همچنین بایستی نرمشهای مخصوص پس از عمل را انجام دهد، به سمتی که عمل شده نخوابد و از انجام فعالیت سنگین با دست سمت مبتلا اجتناب نماید
3) سوتین مخصوص پس از عمل را تهیه و به مدت شش ماه استفاده نماید.
عوارض عمل جراحی بازسازی پستان
گرچه عمل بازسازی از اعمال جراحی کم عارضه محسوب می گردد اما در درصد کمی از بیماران ممکن است با عوارضی همراه باشد من جمله:
خونریزی، عفونت، تاخیر بهبود زخم ،عوارض ناشی از بیهوشی و در موارد استفاده از فلپ می توان از دست دادن قسمتی از فلپ را به همراه داشته باشد و در موارد استفاده از پروتز ممکن است تغییر شکل، کپسول کنترکچر (Capsule Contracture)، عدم تقارن و در موارد بسیار نادر لنفوم مرتبط با پروتز (ALCL) را به همراه داشته باشد
پاسخ به تعدادی از سوالات پرتکرار در مورد بازسازی پستان
- آیا در عمل بازسازی پستان نیاز به تعویض پروتز میباشد؟
در این نوع عمل ها معمولاً نیاز به تعویض پروتز نمی‌باشد
- عمل بازسازی پستان در چند مرحله انجام میشود؟
معمولاً در سه مرحله که در مرحله اول بازی کل پستان، در مرحله دوم بازسازی نوک پستان به همراه قرینه سازی و در مرحله سوم میکروپیگمنتاسیون جهت رنگ آمیزی هاله و نوک پستان انجام می شود
- قبل از عمل جراحی بازسازی چه مشاوره هایی نیاز است انجام شود؟
مشاوره با آنکولوژیست معالج و در صورت بیماری زمینه ای مشاوره با پزشک معالج و مشاوره بیهوشی
تیشو اکسپندر (Tissue Expander) چیست و چه کاربردی دارد؟
تیشو اکسپندر وسیله‌ای است که در محل ماستکتومی کار گذاشته میشود و با تزریق مایع به درون آن در فواصل زمانی مشخص، اندازه آن به‌مرور بزرگ‌تر میشود و موجب افزایش طول و اندازه پوست و بافت محل عمل می‌گردد. تیشو اکسپندر در افرادی کاربرد دارد که بافت محل عمل آن‌ها کوتاه و تحت کشش است و گنجایش پروتز یا فلپ برای بازسازی را ندارد، با استفاده از این وسیله و پس از زمان مشخص این امکان فراهم میشود.
چند مقاله که می توانید برای مطالعه بیشتر به آن ها رجوع کنید
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5937235/
https://www.breastcancer.org/treatment/surgery/reconstruction
