برای تشخیص علائم و نشانه های سرطان از ماموگرافی استفاده می شود. اما آیا اشعه ماموگرافی خطرناک است؟ هیچکس نمی خواهد برای پی بردن به ابتلا یا عدم ابتلا به بیماری سرطان، خود را در معرض خطر دیگری قرار دهد. اگر به زودی باید برای انجام این تصویربردار اقدام کنید، بهتر است ابتدا اطلاعات خود را در این باره افزایش دهید. با ما در ادامه مقاله همراه باشید و همه چیز را در مورد اشعه ماموگرافی بیاموزید.
آنچه در ادامه درباره آیا اشعه ماموگرافی خطرناک است خواهید خواند:
اشعه ماموگرافی چیست؟
برای پاسخ به این سوال که آیا آیا اشعه ماموگرافی خطرناک است؟ بهتر است ابتدا با این اشعه آشنا شویم. ماموگرافی یک تصویر اشعه ایکس از پستان است که پزشکان برای بررسی علائم اولیه سرطان سینه از آن استفاده می کنند. ماموگرافی اگر بصورت منظم انجام شود، بهترین آزمایشی است که می توان برای تشخیص زودهنگام سرطان سینه از آن استفاده کرد. اشعه ماموگرافی با یافت توده سرطان سینه حتی قبل از اینکه علائم سرطان بروز کند می تواند جان انسان های زیادی را نجات دهد.
انواع ماموگرافی
ماموگرافی با اهداف متفاوتی انجام می شود:
- ماموگرافی غربالگری
در غربالگری عکسبرداری برای پیدا کردن تغییرات سینه در خانم هایی است که علائم و نشانه ای در رابطه با سرطان سینه ندارند، ولی برای کنترل سینه خود ماموگرافی انجام می دهند، به کار گرفته می شود.
- ماموگرافی تشخیصی
پزشک در مواردی که نشانه های بارزی از برجستگی های غیرعادی را در فرد مشاهده کند این نوع از تصویربرداری را برای او در نظر می گیرد. به طور کلی این شیوه از تصویربرداری برای بررسی تغییرات مشکوک پستان است.
چرا به ماموگرافی نیاز داریم؟
برای خانم هایی که از درد، ترشحات نوک سینه یا وجود توده در سینه خود شکایت دارند، به ماموگرافی نیاز است. همچنین برای خانم هایی که هیچ مشکلی در پستان ندارند (جهت کنترل) ماموگرافی استفاده می شود. اشعه ماموگرافی هم اکنون موثرترین روش برای شناسایی سرطان سینه در مراحل اول بیماری است که در این مرحله قابل درمان می باشد چون یک معاینه با اشعه ایکس با دوز ضعیف و مطمئن از سینه شخص است.
آیا اشعه ماموگرافی خطرناک است؟
شاید زیاد این جمله را شنیده باشید که قرار گرفتن در معرض اشعه ماموگرافی موجب سرطان سینه می شود. اگر از این موضوع ترس داشتید و به این دلیل ماموگرافی انجام نمی دادید، زمان آن رسیده که حقایق را بدانید. خواندن این مقاله می تواند زندگی شما را نجات دهد.
نحوه عملکرد اشعه ماموگرافی چگونه است؟
اشعه ماموگرافی فقط برای بررسی بافت سینه طراحی شده و به دوزهای کمتری از اشعه ( نسبت به اشعه ایکس معمولی) نیاز دارد. دستگاه ماموگرافی از دو عدد صفحه استفاده می کند که سینه را صاف نگه دارد تا بافت پستان از هم جدا شود و تصاویر بهتری به رادیولوژیست ارائه دهد.
یک ابزار جدید تصویربرداری سینه، ماموگرافی سه بعدی نام دارد که از زوایای مختلف سینه عکس می گیرد و تصویر سه بعدی از سینه نشان می دهد. این کار به رادیولوژیست کمک می کند تا ساختارهای منحصر به فرد سینه را بدون درگیری بافت های همپوشانی نشان دهد، که برای خانم هایی که سینه هایی با بافت متراکم دارند مفید است.
به چه میزان در معرض تابش اشعه ماموگرافی هستیم؟
امروزه در ماموگرافی، حتی کمتر از یک اشعه ایکس معمولی، در معرض اشعه ماموگرافی قرار میگیریم. به طور میانگین، دوز کل اشعه ماموگرافی با دو نما از هر پستان حدود 0.4 mSv (میلی سیویت اندازه گیری دوز تابش است) است.
برای مثال، اگر آمریکایی ها را در حالت عادی در نظر بگیریم، سالانه در معرض 3 mSv تابش فقط از محیط اطراف خود هستند. دوز تابش برای ماموگرافی دو پستان، حدود همان مقدار اشعه ای است که یک شخص از محیط طبیعی خود در حدود 7 هفته دریافت می کند.
در پاسخ به سوال آیا اشعه ماموگرافی خطرناک است باید گفت، با اینکه اگر اشعه ایکس در طول زمان، زیاد تکرار شود، می تواند خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد ولی این خطر در مقابل خطرات سرطان سینه بسیار ناچیز است. در کل می توان گفت، ماموگرافی موثرترین و تنها روش برای شناسایی زودهنگام سرطان سینه است.
چه زمانی باید ماموگرافی انجام دهیم؟
نهادهای مختلف توصیه های متفاوتی درباره زمان آغاز آزمایش های ماموگرافی برای هر شخص دارند. خانم هایی که با خطر کمتری برای سرطان سینه روبرو هستند یعنی هیچگونه سابقه خانوادگی سرطان، یا عامل های خطرزای سرطان را ندارند می توانند تا سن 45 سالگی صبر کنند و ماموگرافی انجام ندهند، ولی خانم هایی که احتمال خطر سرطان برای آنها بیشتر است لازم است در سن پایین تر و دفعات بیشتر از سایر زنان آزمایش ماموگرافی انجام دهند. زنان می‌توانند از سن 40 سالگی آزمایش های ماموگرافی انجام دهند.
در پاسخ به آیا اشعه ماموگرافی خطرناک است باید گفت اگر بیماری وراثتی در خانواده شما وجود ندارد نیازی به اقدام زودهنگام و انجام این آزمایش نیست. برخی از عواملی که منجر به افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه می شوند عبارتند از:
- جهش های ژنتیکی
- شروع یائسگی بعد از 55 سالگی
- عدم تحرک بدنی
- اضافه وزن یا چاقی بعد از یائسگی
- داشتن سینه های متراکم
- داشتن سابقه خانوادگی سرطان سینه
- درمان قبلی با استفاده از پرتودرمانی
فواید در مقابل مضرات اشعه ماموگرافی
با در نظر گرفتن تمام نکته های گفته شده اکنون زمان آن است که به بررسی فواید این آزمایش بپردازیم. در ادامه با بررسی مضرات به سوال آیا اشعه ماموگرافی خطرناک است نیز پاسخ می دهیم.
فواید
- ماموگرافی غربالگری می تواند خطر مرگ ناشی از سرطان سینه را در زنان کاهش دهد.
- ماموگرافی غربالگری میتواند به پزشک کمک کند تا تومورهای کوچک را درمان کند. چون وقتی توده ها کوچک باشند، بیمار گزینه های بشتری برای درمان دارد.
- استفاده از ماموگرافی غربالگری، امکان تشخیص رشد بافت غیرطبیعی کوچک، که به مجاری شیر در پستان محدود شده را افزایش می دهد.
- بعد از معاینه اشعه ماموگرافی هیچ تشعشعی در بدن باقی نمی ماند.
- اشعه ایکس عمدتا برای معاینه ماموگرافی عوارض جانبی ندارد.
مضرات
- اگر در معرض بیش از حد تشعشع، قرار بگیریم احتمال اندکی سرطان وجود دارد ولی چون مقدار اشعه استفاده شده خیلی کم است، مزیت تشخیص به موقع و دقیق بسیار بیشتر از خطرات اشعه ماموگرافی است.
- دوز تابش برای این روش متفاوت است.
- ماموگرافی مثبت کاذب 5 تا 15 درصد بیشتر از ماموگرافی های غربالگری به آزمایش هایی مانند ماموگرافی اضافی یا سونوگرافی نیاز دارند.
- اگر باردار هستند، باید به پزشک و تکنسین اشعه ایکس اطلاع دهید تا مشکلی برای شما و جنین اتفاق نیفتد. از پزشک خود بپرسید که با توجه به وضعیت شما آیا اشعه ماموگرافی خطرناک است؟
نکاتی برای انجام ماموگرافی
بدون در نظرگرفتن نکات لازم برای انجام این آزمایش پاسخ به سوال آیا اشعه ماموگرافی خطرناک است دشوار تر از پیش می شود. برای دستیابی به بهترین نتیجه این اقدامات را در نظر داشته باشید:
- اگر قصد ماموگرافی دارید و به تازگی برای COVID-19 واکسینه شده اید، از پزشک خود بپرسید که چه مدت بعد از واکسیناسیون باید ماموگرافی انجام دهید. خواندن مطلب تاثیر کرونا بر ماموگرافی را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
- هفته قبل از پریود یا در طول دوره پریود ماموگرافی انجام ندهید. چون امکان حساس شدن یا تورم در سینه وجود دارد.
- در روز ماموگرافی عطر یا پودر استفاده نکنید. این محصولات ممکن است به صورت لکه های سفید در اشعه ایکس ظاهر شوند.
- برای انجام ماموگرافی باید از کمر به بالا لباس بپوشید.
ماموگرافی و تشخیص سرطان
ماموگرافی در تشخیص زودهنگام سرطان سینه، جان انسان های زیادی را نجات داده است. گفته می شود قرار گرفتن در معرض اشعه ماموگرافی، خطر سرطان سینه را افزایش می دهد، با این حال ضرر اشعه ماموگرافی در مقایسه با احتمال 1 از 8 احتمال ابتلا به سرطان سینه، در یک دوره از زندگی یک شخص بسیار ناچیز است. پس دلیلی وجود ندارد که در رابطه با انجام ماموگرافی مردد و نگران باشید. اگر بالای 40 سال دارید، ماموگرافی سالانه انجام دهید و با این حس خوب که تأثیر مثبتی بر سلامت خود دارید خوشحال باشید.
همچنین اگر قبلا از پروتز پستان استفاده کردید، خواندن مطلب آیا ماموگرافی به پروتز پستان آسیب وارد می کند را به شما پیشنهاد می‌دهیم.
اگر کادر درمانی مورد نظر به خوبی از میزان اشعه مورد نظر برای تصویر آگاه نباشند، دیگر نمی توان در پاسخ به سوال اما آیا اشعه ماموگرافی خطرناک است با قطعیت پاسخ منفی داد.
در کلینیک دکتر موسی زاده با استفاده از آخرین تجهیزات دنیای پزشکی و با کادری کارآزموده و توانمند در پذیرای شما هستیم. به یاد داشته باشید که کیفیت تصاویر ثبت شده از بافت پستان در تشخیص زودهنگام علائم سرطان نقش مهمی را ایفا می کنند. بنابراین همواره در انتخاب کلینیک تصویربرداری محتاطانه اقدام کنید.
