عوامل ابتلا به سرطان پستان و راه های پیشگیری

Podcast: Play in new window | Download

Subscribe: RSS

در پادکست های قبلی توضیحاتی در مورد سرطان پستان، نشانه‌ها و علل ایجاد کننده سرطان برست مانند عوامل ارثی و همینطور بررسی انواع سرطان پستان را ارائه دادیم.اکنون در این مقاله در مورد موارد زیر صحبت خواهیم کرد .

1) ریسک فاکتورها و عوامل مستعد کننده سرطان پستان چیست؟

ریسک فاکتورها و عوامل مستعد کننده سرطان پستان از جمله مباحث بسیار مهمی است که هر فردی باید نسبت به آنها آگاهی داشته باشد.بسیاری از افراد هستند که هیچ‌گونه ریسک فاکتوری ندارند، ولی مبتلا به سرطان پستان می‌شوند.
اما عوامل و خطر هایی هم هستند که در این بحث به آنها اشاره می‌کنیم. این ریسک فاکتورها باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان می‌شوند. بعضی از این عوامل در حیطه اختیارات ما نیست و ما نمی‌توانیم دخل و تصرفی در آنها داشته باشیم. مثل سن، جنسیت و سابقه‌ی فامیلی.

اما دسته ای دیگر وجود دارند که ما می‌توانیم در ایجاد آنها نقش داشته باشیم. بعنوان مثال چاقی یا عدم استفاده از الکل.
اکنون به بررسی جداگانه هر یک از عوامل می پردازیم.

جنسیت

سرطان پستان اغلب در خانم ها بروز می‌کند. یعنی ازهر 100 مورد سرطان پستان یک مورد در آقایان هست و 99 مورد در خانم ها اتفاق می‌افتد.

افزایش سن

هرچه سن بالاتر برود خطر ابتلا به تمامی سرطانها از جمله انواع سرطان های پستان بیشتر می‌شود.

بعضی از مشکلات پستان

این مشکلات با بیوپسی مشخص می‌شوند از دلایل دیگر سرطان زا برای کنسر برست هستند. بعنوان مثال ADH یا LCIS. این دو مورد از عواملی هستند که اگر در فرد وجود داشته باشد، خطر ابتلا به سرطان پستان در آن فرد بسیار بیشتر می‌شود.

سابقه‌ی سرطان پستان درفرد

فردی که یکی از سینه‌هایش دچار سرطان پستان (سرطان سینه) بوده، در مورد سینه دیگر بیشتر در معرض ابتلا مجدد به کنسر پستان قرار دارد.

سابقه‌ی فامیلی

بخصوص در فامیل درجه یک که شامل مادر، خواهر، برادر، پدر و فرزندان می‌شود. و همین‌طور سابقه‌ی فامیلی در فامیل درجه‌ی دو (شامل خاله،‌ دایی،‌ عمه، عمو، خواهرزاده و برادرزاده میشود و یک سطح عقب تر است)
اگر سابقه ی خانوادگی در فامیل درجه‌ی یک یا دو وجود داشته باشه خطر ابتلا به سرطان پستان بیشتر می‌شود.

موتاسیون یا جهش ژن برک وان(BRCA1) و برک تو(BRCA2)

که در صورت وجود این جهش، ممکن است این ژن آسیب دیده از والدین به کودکان منتقل شود.

سابقه‌ی پرتو درمانی به قفسه سینه یا ناحیه‌ی پستان

بعنوان مثال افرادی که سابقه‌ی ابتلا به لنفوم از جمله هوجکین دارند و برای درمان بیماری شان پرتو درمانی گرفته‌اند. در این افراد هم خطر ابتلا به سرطان پستان بیشتر است. بخصوص اینکه اگر در دوران کودکی و جوانی این سابقه را داشته‌اند.

چاقی

که از جمله عواملی است که فرد می‌تواند با جلوگیری از چاق شدن ریسک ابتلا به سرطان را کاهش دهد.

نژاد سفید

اصولا نژاد سفید بیشتر مستعد سرطان پستان نسبت به نژاد سیاه و نژاد زرد است.

سابقه‌ی پریود زودرس یا منارک(آغاز اولین قاعدگی)زیر دوازده سال

اگر فردی این سابقه را داشته باشد خطر ابتلا به کنسر برست در وی بیشتر می‌شود. یا اینکه مونوپوزش در سنین بالاتر باشد. یعنی دیرتر یائسه شود، این افراد هم خطر ابتلاشان به سرطان سینه بیشتر است.

اولین زایمان فرد در سن بالای 30 بخصوص 35 سال باشد

این افراد هم بیشتر مستعد ابتلا به توده سرطانی پستان هستند. بنابراین توصیه‌ی ما به این افراد این است که اگر تمایل به بارداری دارید، در سنین زیر30 سال باردار شوید.

نداشتن حاملگی

افرادی که سابقه‌ی بارداری ندارند، خطر ابتلاءشان به سرطان سینه بیشتر هست.

دیابت

در افراد دیابتیک خطر ابتلا به بافت سرطانی سینه هم بیشتر است.

مصرف الکل و مشوربات الکلی و همچنین مصرف دخانیات

طبیعتاً یکی از ریسک فاکتورها استفاده از این نوشیدنی ها و سیگار است که در اغلب سرطانها از جمله کنسر برست هم مشهود است.

مصرف هورمون‌ها بعد از منوپوز

این عامل ریسک زا بسیار مهم تلقی می شود . پزشک متخصص پستان باید همواره به بیماران گوشزد کنند که مصرف داروهای استروژن یا پروژسترون گرچه یک سری محاسن دارند، ولی از جمله اثرات سو آن ها ، افزایش خطر ابتلا به سرطان پستانی است.

2) برای پیشگیری از ابتلا ء به بافت آلوده به غده سرطان زا در پستان ،چه نکاتی را باید مد نظر گرفت؟

در خصوص پیشگیری از ابتلا به سرطان سینه، از آنجایی که علت قطعی این بیماری مشخص نیست، طبیعتاً پیشگیری به صورت کامل امکان پذیر نیست.
ولی به هر حال ما می‌توانیم از مراحل پیشرفته این عارضه پیشگیری کنیم. از پزشک معالجتان درخواست کنید که در مورد برنامه های غربالگری یا اسکرینیگ و تشخیص زودرس سرطان پستان توضیحات لازم را به شما بدهد. همچنین در مورد محاسن و مخاطرات اسکرینیگ، انجام ماموگرافی سالیانه بعد از 40 سالگی و در صورت نیاز سونوگرافی هم حتماً به شما توضیحات لازم را بدهند.
این کار باعث می شود که بیماری سرطان در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود. همین طور که قبلاً هم اشاره کردیم، هرچه کنسر در مراحل ابتدایی‌تر تشخیص داده شود، درمان قطعی بیشتری خواهد داشت و راحت تر خواهد بود. در مراحل اولیه شما ممکن است نیاز به شیمی درمانی نداشته باشید و در مواردی نیاز به پرتو درمانی هم نداشته باشید و باعث می‌شود که از موارد پیشرفته جلوگیری شود. این نتیجه تنها با برنامه‌های اسکرینینگ مداوم که باید انجام شود حاصل میگردد.

تغییرات در لایف استایل فرد درگیر شونده یا عادت های زندگی روزمره نیز می‌تواند سبب کاهش خطر در بیمار سرطانی شود. توصیه پزشکان به بیماران این است که که حتماً حداقل در روز 30 دقیقه ورزش هوازی پیاده روی ، شنا، طناب، دویدن در برنامه هفته خود داشته باشند و مصرف الکل حتی‌المقدور نداشته باشند. ترجیحا هورمون‌تراپی بعد از یائسگی نداشته باشند. بخصوص در افراد پرخطر و افرادی که سابقه‌ی فامیلی دارند. وزن کنترل شده و مانع بالارفتن BMI بدن شوند. چاقی یکی از عوامل مستعد کننده انواع سرطان ها ازجمله سرطان پستان می‌شود.
رژیم غذایی سالم و مناسب داشته باشند و غذاهای سرخ کردنی و فست فود و غذاهایی که مواد نگهدارنده دارند کمتر مصرف کنند.
رژیم‌های مدیترانه‌ای رژیم‌های مفیدی است که اغلب سبزیجات، میوه‌ها و حبوبات دارند و می‌تواند رژیم سالمی باشد. مصرف روغن زیتون زیاد در این رژیم بسیارمفید است. مصرف انواع آجیل ( اگر شور نباشد که عوارض قلبی و عروقی را ایحاد نکند) به دلیل داشتن چربیهای مفید ،رژیم مناسبی برای افراد بشمار می رود.
روغن زیتون و روغن ماهی بسیار مفید هستندماهی بسیار تغذیه مناسبی است که خطر ابتلا به انواع سرطانها از جمله سرطان پستان را کمتر می‌کند.
گوشت قرمز کمتر مصرف شود. مصرف بیش از حد گوشت قرمز می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پستان و سرطان‌های
گوارشی و کولون را بیشتر ‌کند.
البته بعضی پزشکان عقیده دارند گوشت قرمز مصرف نشود. و برخی عکس این مورد را معتقدند. و اعلام میدارند اگر در حد معقول حدود 60 گرم در روز مصرف شود مشکلی ایجاد نمی‌کند. مورد دیگر پیشگیری از سرطان پستان که به آن اشاره میکنیم یا Risk Reduction که در افراد با ریسک بالا بهتر است داشته باشیم. روشهایی وجود دارد که در افراد پر خطر می‌شود تا حدی خطر ابتلا را کاهش داد‌.
یعنی دارویی به آنها داده می‌شود که تا حدی از سرطان پستان جلوگیری می‌کند.شایع‌ترین دارو، تاموکسیفن میباشد که در این افراد ممکن است برای مصرف نصف دوز افرادی توصیه شود که مبتلا به سرطان پستان شده اند. یعنی اگر در فردی که مبتلا به سرطان پستان شده است 20میلی‌گرم تجویز شود در این افراد 10 میلی‌گرم توصیه می‌شود.

روش دیگر روش جراحی پروفیلاکتیو یا پیشگیرانه است یا روشهای جراحی پری ونتیو که در مورد تکنیک های جراحی هم توضیحات لازم هم ارائه خواهد شد. بعنوان مثال در افرادی که خطر ابتلای بالای سرطان پستان دارند، سینه‌های فرد برداشته میشود.
که در پادکست های بعدی به طور کامل به این مطالب خواهیم پرداخت، با اشتراک این مقاله و معرفی پادکست های کلینیک مجازی سلامت پستان به اطرافیان خود به ارتقا سطح آگاهی بانوان جامعه کمک کنیم.
در صورت تمایل می توانید فایل پی دی اف این مقاله را از اینجا دانلود نمایید.