از دید بسیاری از افراد، ایجاد توده ها و زائده های جدید در بافت پستان به معنای بروز سرطان سینه در بانوان است. اما لازم است بدانید که هر نوع توده در بافت پستان بدخیم نیست. برای مثال، فیبروآدنوم در حاملگی یا غیر از آن، یکی از رایج ترین نوع توده های غیر سرطانی است که در بافت سینه بسیاری از افراد تشکیل می شود. ساختار فیبروآدنوم به صورت لاستیکی و سفت بوده و ابعاد آن به شکل بیضی است. به همین دلیل معمولا در بسیاری از موارد، تشخیص آن در کنار بافت های دیگر سینه دشوار خواهد بود.
تشخیص نوع توده های پستانی از طریق روش های تشخیصی دقیق مانند ماموگرافی و سونوگرافی پستان انجام می گیرد. با این حال، یک پزشک با تجربه با انجام معاینات فیزیکی دقیق می تواند تا حد زیادی احتمال وجود هر نوع از توده ها را تشخیص دهد.
تغییرات هورمونی از جمله عواملی به حساب می آید که می تواند بر ساختار توده های سینه تاثیر گذار باشد. از این رو، معمولا در روزهای قبل از قاعدگی، فیبروآدنوم می تواند نسبت به لمس حساس شده و حتی ناراحت کننده باشد. این در حالی است که این توده های خوش خیم در روزهای عادی ممکن است هیچ گونه دردی برای فرد نداشته باشد.
در دوران بارداری نیز که بدن بانوان بیشترین تغییرات هورمونی را تجربه می کند، تغییرات اندازه و ساختار توده های پستانی امری اجتناب ناپذیر خواهد بود. به طور کلی، اندازه فیبروآدنوم در حاملگی می تواند از بسیار کوچک تا اندازه بزرگتر از یک توپ گلف متغیر باشد. اما تغییرات ناشی از هورمون ها می تواند اندازه یک فیبروآدنوم کوچک را به تدریج افزایش دهد.
آیا بروز فیبروآدنوم در حاملگی شایع است؟
تشکیل توده های سینه در هر دوره ای از زندگی بانوان امکان پذیر است. زیرا تشکیل این توده ها عمدتا به تغییرات هورمونی مختلف از زمان دوران بلوغ به بعد مرتبط می شوند. این تغییرات هورمونی ممکن است در اثر بارداری و یا مصرف قرص های ضد بارداری ایجاد گردند. در هر حال، رایج ترین نوع توده های سینه که ممکن است فرد با آن ها مواجه شود عبارتند از:
- کیست سینه که شامل کیسه های پر از مایع است
- گالاکتوسل که به کیسه های پر از شیر گفته می شود
- فیبروآدنوم که در لوبول های سینه یا همان غدد شیری ایجاد می شوند
این توده ها از جمله فیبروآدنوم در حاملگی از توده های خوش خیم سینه به حساب می آیند. البته در صورتی که افراد از قبل از دوران بارداری به فیبروآدنوم دچار شده باشند، معمولا با بزرگتر شدن فیبروآدنوم در حاملگی مواجه خواهند شد.
تشخیص نوع توده های تشکیل شده، بررسی بدخیم یا خوش خیم بودن آن ها و انتخاب بهترین روش درمان برای رفع توده های یاد شده به عهده یک پزشک متخصص و مجرب است. در بسیاری از موارد بهتر است توده های ایجاد شده از جمله فیبروآدنوم در حاملگی به حال خود رها شوند. البته تصمیم گیری در این باره به وضعیت بیمار و تشخیص پزشک فلوشیپ پستان بستگی خواهد داشت. تغییرات سینه در دوران بارداری بسیار شایع است و باید با دقت بررسی شود که این موارد طبیعی است یا نیاز به درمان دارد.
انواع فیبروآدنوم در حاملگی کدام اند؟
انواع فیبروآدنوم در حاملگی به عنوان توده های خوش خیم پستانی به حساب می آیند. تشکیل این توده ها در دوران بارداری کاملا طبیعی و رایج است. با این حال، فیبروآدنوم هایی که به دوران قبل از بارداری مربوط می شوند، در این دوران بزرگتر خواهند شد. علت این مساله به تغییرات هورمونی شدید در دوران بارداری و شیردهی مادران بستگی دارد.
فیبروآدنوم در حاملگی از اندازه خیلی کوچک تا بزرگ تشکیل می شود. از انواع فیبروآدنوم در حاملگی می توان به فیبروآدنوم های ساده اشاره کرد که شایع ترین نوع آن ها محسوب می شوند. بروز این توده ها هیچ ارتباطی با خطر سرطان سینه نخواهند داشت.
گاهی ممکن است انواع فیبروآدنوم در حاملگی از نوع پیچیده باشند. حتی ممکن است ضایعات فیبرو اپی تلیال در دوران بارداری ایجاد شوند که از انواع فیبروآدنوم ها به حساب می آیند. تصمیم برای جراحی و نحوه برداشتن این توده ها به عهده پزشک متخصص خواهد بود.
تغییر فیبروآدنوم در حاملگی چگونه است؟
علت ایجاد فیبروآدنوم عمدتا در اثر بروز تغییرات هورمونی خواهد بود. به همین دلیل نیز معمولا بانوان در دوران بارداری و شیردهی به فیبروآدنوم در اندازه های مختلف دچار می شوند. به طور کلی، فیبروآدنوم زمانی زمانی ایجاد می شوند بافت های همبند اطراف غدد رشد کرده و توده ایجاد نمایند. علت دقیق ایجاد فیبروآدنوم هنوز مشخص نیست. با این حال، بروز آن در زنان بین ۱۷ تا ۳۵ سال، امری رایج به حساب می آید.
تشکیل فیبروآدنوم در حاملگی به دلیل ایجاد تغییرات هورمونی شدید در بدن بانوان، یک اتفاق رایج است. اما افرادی که از پیش از دوران بارداری دچار فیبروآدنوم شده اند، ممکن است در این دوران به دلیل تغییرات هورمونی شدیدی که رخ می دهد، با بزرگتر شدن اندازه فیبروآدنوم مواجه گردند.
لازم است به این نکته توجه کنید که بارداری به طور خاص نمی تواند به عنوان عامل ایجاد فیبروآدنوم در نظر گرفته شود.
آیا لازم است فیبروآدنوم در حاملگی خارج شود؟
وجود تغییرات هورمونی در دوران بارداری ممکن است بزرگ شدن فیبروآدنوم را در پی داشته باشد. با این حال، فیبروآدنوم ها از انواع توده های غیر سرطانی محسوب می شوند که برای فرد کاملا بی خطر خواهند بود. تشکیل فیبروآدنوم در حاملگی نیز امری رایج و معمول است. با این حال، ممکن است این سوال پیش آید که آیا باید توده های فیبروآدنوم در حاملگی را حذف کنیم؟
در پاسخ باید گفت که بسیاری از پزشکان متخصص در جمله دکتر فرهاد موسی زاده بر این باور هستند که برداشتن فیبروآدنوم تا زمان بعد از بارداری لازم نیست. علت این مساله آن است که معمولا با اتمام دوران بارداری و از بین رفتن تغییرات شدید هورمونی ممکن است فیبروآدنوم به طور خود به خود برطرف شود. البته این امکان نیز وجود دارد که فیبروآدنوم در حاملگی به طور غیر معمول بزرگتر گردد. در چنین شرایطی، پزشک متخصص بر اساس شرایط بیمار و وضعیت وی، برای برداشتن و یا جراحی فیبروآدنوم تصمیم گیری خواهد کرد.
معمولاً با تشکیل فیبروآدنوم در حاملگی، پزشک در دوره های زمانی منظم آن ها را بررسی کرده و تغییرات آن را تحت نظر قرار می دهد. این کار باید با کمک روش های تشخیصی دقیق مانند سونوگرافی و ماموگرافی انجام گیرد.
آیا امکان بدخیم شدن فیبروآدنوم در حاملگی وجود دارد؟
یکی از مسائلی که باید به آن توجه کرد غربالگری سرطان سینه در دوران قبل از بارداری، زمان بارداری و بعد از آن است. به طور کلی، ایجاد توده های مشکوک در سینه ها باعث می شود تا فرد نیاز به مراقبت های دوره ای پیدا کند. این مساله در دوران بارداری از اهمیت بیشتری برخوردار است. زیرا تغییرات هورمونی ایجاد شده در زمان بارداری می تواند به تغییر اندازه و یا ساختار توده های فیبروآدنوم در حاملگی منجر گردد. به همین دلیل، لازم است افراد تحت غربالگری ها و مراقبت های پزشکی هوشیارانه قرار گیرند.
البته ذکر این نکته الزامی است که ابتلای زنان باردار به سرطان سینه بسیار نادر است. اما حتی اگر چنین مشکلی بروز کند غربالگری های منظم و تشخیص زودهنگام کمک می کند تا تومور های بدخیم در اسرع وقت تشخیص داده شده و درمان گردند. به این ترتیب، سلامت مادر و کودک به خطر نخواهد افتاد.
آیا در صورت بدخیم شدن فیبروآدنوم در حاملگی باید درمان سرطان سینه انجام شود؟
سوال درست این است که در صورت تشخیص سرطان در دوران بارداری باید درمان شروع شود؟ زیرا توده های فیبروآدنوم معمولا بدخیم نمی شوند، با اینکه بروز سرطان سینه در دوره بارداری امر بسیار نادر محسوب می شود، با این حال، احتمال وقوع آن صفر نیست. از این رو، لازم است افراد با ایجاد یک زایده یا توده در سینه، تحت نظر یک پزشک متخصص معتبر و ماهر قرار گیرند تا معاینات فیزیکی و تشخیص های دقیق تر را انجام دهد.
در واقع، پزشک متخصص به کمک روش های تشخیصی از جمله سونوگرافی، ماموگرافی و در برخی مواقع بیوپسی پستان نوع توده تشخیص داده شده را تعیین می کند. البته انتخاب بهترین روش تشخیص نوع توده در دوران بارداری به عهده پزشک متخصص است. زیرا در بسیاری از موارد بانوان باردار تا پایان سه ماهه اول بارداری، باید از انجام تصویربرداری هایی مانند ماموگرافی دوری کنند.
در صورتی که فیبروآدنوم در حاملگی به وضعیت بدخیمی برسد، پزشک جراح با بررسی وضعیت بیمار بهترین روش درمانی را برای او انتخاب می کند. از دید بسیاری از پزشکان متخصص از جمله دکتر فرهاد موسی زاده، شروع درمان سرطان سینه در مادران باردار به رشد و سلامت جنین آسیبی وارد نمی کند. با این حال، مصرف برخی داروها ممکن است بارداری را به خطر بیندازند.
روش های درمانی دیگر سرطان سینه از جمله پرتو درمانی در سه ماهه اول بارداری و همچنین از هفته ۳۵ بارداری به بعد توصیه نمی شود. در چنین شرایطی، معمولا پزشک متخصص انجام جراحی سینه را توصیه می کند. البته با این شرط که سلامت نوزاد به خطر نیفتد.
ممکن است درمان سرطان سینه در دوران بارداری هولناک به نظر برسد. با این حال، مراجعه به یک پزشک متخصص مجرب و معتبر باعث می شود تا بیمار طی یک برنامه درمانی مناسب، تحت درمان قرار گرفته و با کمترین آسیب سلامت خود را به دست آورد.
برای مشاوره با دکتر فرهاد موسی زاده کافیست از طریق صفحه نوبت دهی ما اقدام نمایید. دکتر فرهاد موسی زاده فوق تخصص سرطان سینه در تهران است و شما می‌توانید از مشاوره حضوری با ایشان بهره مند شوید.
منابع:
- https://www.bedfordbreastcenter.com/fibroadenoma-during-pregnancy-and-other-breast-health-questions-answered/
- https://breastcancernow.org/information-support/have-i-got-breast-cancer/breast-changes-during-after-pregnancy
- https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/15690-fibroadenomas-of-the-breast
