بازسازی پستان با استفاده از فلپ

بازسازی پستان یکی از از انواع روش های جراحی زیبایی سینه به حساب می آید. این جراحی معمولا پس از انجام روش های درمان سرطان پستان از جمله ماستکتومی یا لامپکتومی به کار می رود. روش های مختلفی برای بازسازی سینه بعد از عمل ماستکتومی یا لامپکتومی به کار می روند. با این حال، از نظر دکتر فرهاد موسی زاده، متخصص جراحی پستان در تهران، بازسازی پستان به سه روش بازسازی با پروتز سینه و بازسازی پستان با استفاده از فلپ و بازسازی ترکیبی که هم زمان از پروتز و فلپ استفاده می شود انجام می گیرد که برای جایگزین کردن بافت پستان به کار می روند.

در این مقاله قصد داریم به جزئیات مربوط به جراحی بازسازی پستان با کمک فلپ بپردازیم. خواهیم دید که برای انجام این نوع جراحی چه روش هایی وجود دارد و در مقایسه با روش های دیگر بازسازی پستان، چه مزایا و معایبی ممکن است در بر داشته باشد.

استفاده از بافت بدن در بازسازی پستان

فلپ عبارت است از قطعه ای از بافت نرم شامل پوست، چربی، ماهیچه و عروق خونی که از یک قسمت بدن جدا شده و در قسمت دیگر قرار می گیرد. در جراحی بازسازی پستان با فلپ، پزشک باید یک فلپ را حرکت داده و به سمت دیواره قفسه سینه هدایت کند. همچنین، ممکن است لازم باشد فلپ از ناحیه دهنده به طور کامل جدا شده و در قسمت پستان پیوند بخورد. به این ترتیب، بدون نیاز به وارد کردن جسم خارجی به بدن و از طریق کمک گرفتن از بافت های بدن خود بیمار می توان بافت های از دست رفته پستان را جایگزین نمود. استفاده از بافت های بدن خود بیمار باعث می شود تا درصد موفقیت این نوع جراحی بالا باشد.

در بازسازی پستان با استفاده از فلپ، عمدتا از بافت های موجود در ناحیه پایین شکم و عضله پشت ( لاتیسموس دورسیه) استفاده می شود. با این حال، ممکن است اندام دیگری مانند ران، باسن و کمر نیز در این مورد دخالت داده شوند.

در جراحی بازسازی پستان با پروتز سینه از یک جسم خارجی تحت عنوان پروتز سیلیکونی برای جایگزین کردن بافت از دست رفته سینه استفاده می شود. اما در بازسازی پستان با استفاده از فلپ، بافت های نرم بدن بیمار برای جایگزین کردن سینه مورد استفاده قرار می گیرند. پیچیدگی جراحی بازسازی پستان با فلپ بسیار بیشتر از از بازسازی با پروتز خواهد بود. به همین دلیل حساسیت انجام این جراحی بالاتر بوده و حتما باید زیر نظر یک پزشک متخصص جراح ماهر و معتبر انجام گیرد.

انواع جراحی فلپ پستان

انجام جراحی بازسازی پستان با استفاده از بافت های بدن خود فرد را روش فلپ بافتی می نامند. ممکن است استفاده از روش فلپ بافتی را تحت عنوان بازسازی بافت اتولوگ یا بازسازی مبتنی بر بافت نیز بشناسید. در بازسازی سینه بعد از عمل ماستکتومی با روش فلپ، بافت های نرم مانند پوست، چربی و ماهیچه به همراه رگ های خونی از نواحی دیگر بدن به ناحیه قفسه سینه منتقل می شوند. به این ترتیب می توان بدون استفاده از هر نوع شی خارجی، سینه از دست رفته را جایگزین نمود.

انواع مختلفی از روش های فلپ وجود دارند که از جمله آن ها می توان به فلپ پدیکل (Pedicle Flap) و فلپ آزاد (Free Flap) اشاره نمود. تفاوت این دو روش از نظر نحوه خونرسانی به بافت های فلپ خواهد بود. در واقع، در روش فلپ پدیکل، بافت جایگزین، در حالی که همچنان به منبع اصلی خون خود متصل است، به ناحیه قفسه سینه انتقال داده می شود. این در حالی است که در بافت های فلپ آزاد، تمام فلپ شامل بافت چربی، پوست و احیانا ماهیچه، به طور کامل از قسمتی از بدن جدا شده و در ناحیه سینه قرار می گیرد. به این ترتیب، لازم است رگ های خونی مربوط به فلپ آزاد، به رگ های دیواره قفسه سینه متصل شوند تا بافت زنده بماند.

نامگذاری روش های بازسازی پستان با فلپ بر اساس نام بافتِ دهنده و روش جراحی صورت می گیرد. در ادامه جزئیات مربوط به هر روش را توضیح خواهیم داد.

فلپ TRAM (Transverse Rectus Abdominal Muscle)

یکی از رایج ترین روش های بازسازی پستان با فلپ روش Flap TRAM است. در این روش از بافت های موجود در ناحیه شکم برای جایگزین کردن بافت از دست رفته پستان استفاده می شود. فلپ های دیواره شکم با دو روش پدیکل و فلت آزاد به ناحیه سینه منتقل می شوند.

در روش فلپ پدیکل، عضله شکمی مورد استفاده همچنان به منبع خون خود متصل باقی می ماند. این فلپ از زیر پوست و بافت شکمی به سمت قفسه سینه حرکت داده می شود. ممکن است جراحی با استفاده از فلپ پدیکل، ایجاد برخی مشکلات ظاهری در ناحیه عضلات شکم را در پی داشته باشد. همچنین این امکان وجود دارد که قدرت عضلات شکم نسبت به قبل از جراحی ضعیف تر باشد. با این حال، مهارت پزشک جراح در کاهش عوارض جراحی، بسیار تاثیرگذار خواهد بود و البته احتمال موفقیت این روش نیز بسیار بیشتر از روش آزاد است.

روش دیگر فلپ های دیواره شکم، روش ترم فلپ آزاد است. در این روش نیز از تمام بافت ها و ماهیچه های موجود در در قسمت پایین شکم به عنوان فلپ استفاده می شود. با این حال، در روش فلپ آزاد لازم است بافت مورد نظر به طور کامل جدا شده و به قفسه سینه پیوند بخورد.

تمامی رگ های خونی مربوط به بافت فلپ شامل سیاهرگ ها و شریان ها نیز باید مجددا به قفسه سینه متصل گردند. این کار در یک عمل جراحی میکروسکوپی انجام می گیرد تا خونرسانی به بافت ادامه یابد و بافت زنده بماند.

مزیت اصلی فلپ TRAM آزاد این است که خونرسانی به فلپ پیوند خورده نسبت به روش پدیکل بسیار بهتر خواهد بود. البته در مواردی که جراحی توسط یک جراح بی تجربه انجام گیرد، ممکن است عوارضی مانند مسدود شدن رگ های خونی در بر داشته باشد. بنابراین لازم است قبل از اقدام برای انجام جراحی بازسازی پستان با استفاده از فلپ، در انتخاب جراح خود نهایت دقت را به خرج دهید.

روش دیگری نیز برای بازسازی پستان با استفاده از فلپ شکمی وجود دارد که تحت عنوان MS-TRAM (Muscle-Sparing TRAM) شناخته می شود. در این روش جراح تلاش می کند تا تنها قسمتی از ماهیچه های دیواره شکمی (و نه همه آن) را برای بازسازی بافت پستان به کار ببرد. این روش خطرات و عوارض کمتری نسبت به روش فلپ آزاد خواهد داشت. در واقع، حجم بیشتری از بافت شکم سالم باقی مانده و ظاهر شکم حفظ خواهد شد.

فلپ DIEP (Deep Inferior Epigastric Perforator)

روش دیگری که برای بازسازی پستان با استفاده از فلپ به کار می رود، روش فلپ DIEP آزاد نام دارد. در این روش جراحی نیز چربی و پوست از ناحیه فلپ TRAM برداشته می شود. تفاوت اصلی روش DIEP نسبت به فلپ TRAM آزاد در این است که در این روش هیچ عضله و ماهیچه ای از دیواره شکم جدا نخواهد شد.

برای انجام جراحی بازسازی پستان با روش فلپ آزاد DIEP نیز بافت به طور کامل از شکم جدا شده و به قفسه سینه پیوند می خورد. در این روش هم لازم است به کمک میکروسرجری رگ های خونی به ناحیه قفسه سینه متصل گردند. در جراحی بازسازی پستان با روش DIEP ظاهر شکم کاملا حفظ خواهد شد. زیرا هیچ گونه عضله ای از نواحی شکمی برداشته نمی شود.

لازم است بدانید که جراحی بازسازی پستان با روش فلپ MS-TRAM آزاد، مکانیسمی کاملا شبیه به جراحی با فلپ DIEP دارد. با این حال در روش MS-TRAM حتما یک عضله هر چند کوچک از دیواره شکمی برداشته می شود. در صورتی که در فلپ DIEP هیچ گونه عضله ای از این دیواره برداشته نخواهد شد.

فلپ GAP (Gluteal Artery Perforator)

در جراحی بازسازی پستان با روش فلپ آزاد گلوتئال یا GAP، از بافت های موجود در ناحیه باسن برای بازسازی بافت پستان استفاده می کنند. روش فلپ GAP معمولا در بانوانی به کار می رود که استفاده از بافت های ناحیه شکم برای آن ها میسر نیست. برای مثال، بافت های شکمی یا عضلات دیواره شکم ممکن است بیش از حد نازک بوده و یا در اثر جراحی های قبلی سابقه برش جراحی داشته باشند.

در جراحی بازسازی سینه بعد از عمل با روش GAP، باید چربی، پوست و رگ های خونی از باسن جدا شده و به قفسه سینه منتقل گردند. لازم است بدانید که در این نوع از روش جراحی بازسازی پستان، هیچ گونه ماهیچه ای از باسن جدا نخواهد شد. رگ های خونی نیز باید در ناحیه قفسه سینه متصل گردند تا خونرسانی به بافت ادامه پیدا کند. در صورتی که از شریان بالای باسن استفاده شود، روش جراحی را ‏ SGAP می نامند. این در حالی است که برای فلپ های برداشته شده از قسمت پایین باسن، عنوان IGAP به کار می رود.

یکی از مهم ترین معایب جراحی بازسازی سینه بعد از عمل ماستکتومی با روش فلپ GAP، بر هم خوردن کانتور ناحیه باسن و ایجاد فرورفتگی در ناحیه پایین آن است. این مساله می تواند زیبایی اندام زنانه را تحت تاثیر قرار دهد. البته این موضوع به حجم بافت برداشته شده نیز مربوط می شود.

فلپ لاتیسموس دورسی (LD)

در بازسازی پستان با استفاده از فلپ لاتیسموس دورسیه بافت های مورد نیاز شامل چربی، پوست و ماهیچه از ناحیه کمر به سمت قفسه سینه هدایت می گردند. در واقع، برای انجام این روش جراحی لازم است از تکنیک جراحی پدیکل شامل انتقال عضلات بدون قطع کردن رگ های خونی استفاده شود. دکتر فرهاد موسی زاده از جمله پزشکان برتر در این روش بوده و بیش از 20 سال تجربه در زمینه بازسازی پستان دارند. می توانید نتایج شگفت انگیز عمل بازسازی پستان و عکس قبل و بعد از جراحی بیماران را در مطب مشاهده نمایید.

فلپ TUG (Transverse Upper Gracilis)

گاهی ممکن است عضلات موجود در ناحیه شکم برای بازسازی پستان بعد از ماستکتومی مناسب نباشند. در چنین شرایطی، پزشک با استفاده از بافت های ناحیه ران، به جایگزین کردن بافت سینه بیمار می پردازد. بر اساس شرایط بیمار و با توجه به نظر پزشک، فلپ TUG از ناحیه داخلی یا خارجی ران برداشته می شود. لازم است به این نکته دقت کنید که در بازسازی سینه بعد از عمل ماستکتومی با روش فلپ TUG نیز مانند روش های دیگر، باید از طریق میکروسرجری رگ های خونی به ناحیه قفسه سینه متصل شوند.

این نکته را نیز در نظر داشته باشید که ممکن است بافت های موجود در ناحیه ران برای ایجاد بافت سینه کافی نباشند. در چنین شرایطی، پزشک از دو فلپ که از هر دو ران گرفته می شوند، برای بازسازی پستان استفاده خواهد کرد.

در جراحی بازسازی پستان با استفاده از فلپ TUG، برش فلپ در قسمت فوقانی ناحیه ران و به صورت عرضی ایجاد می گردد. در روش های دیگر شامل DUG و VUP نوع برش به ترتیب به صورت مورب و عمودی خواهد بود.

عوارض جراحی فلپ پستان در بازسازی سینه

جراحی بازسازی پستان با استفاده از فلپ نسبت به روش های دیگر بازسازی سینه بعد از عمل ماستکتومی و لامپکتومی، عوارض چندانی در بر نخواهد داشت. با این حال، این نوع جراحی نیز می تواند عوارض خاص خود را داشته باشد. برای مثال، با توجه به اینکه بافت جایگزین از ناحیه دیگری از بدن به قفسه سینه منتقل می شود، بنابراین امکان وجود تغییر رنگ پوست بین ناحیه سینه و قفسه سینه وجود خواهد داشت. این حالت عمدتا به صورت یک دایره نا هم رنگ یا لکه رنگی بر روی پوست نمایان خواهد شد.

علاوه بر این، در جراحی بازسازی پستان معمولا لازم است بافت مورد نیاز از قسمت دیگری از بدن جدا گردد. این مساله منجر به ایجاد زخم و برش در ناحیه دیگری از بدن خواهد شد که ایجاد اسکار دائمی را در پی دارد.

لازم به ذکر است که انتخاب جراحی سرطان سینه کاملا به استیج سرطان پستان بستگی دارد و شما می‌توانید در مورد تفاوت عمل ماستکتومی با لامپکتومی در مطلب دیگر ما اطلاعات بیشتری را به دست بیاورید.

نکته دیگر این است که با توجه به انجام جراحی در دو ناحیه از بدن، مدت زمان جراحی نسبت به حالت عادی طولانی تر خواهد بود. حتی در بسیاری از موارد، مدت زمان بیشتری برای بستری در بیمارستان و بهبودی کامل لازم است.

یکی از مهم ترین عوارض جراحی بازسازی پستان با استفاده از فلپ، عدم حساسیت کافی در ناحیه سینه است. در واقع، سینه های بازسازی شده با روش فلپ نسبت به سینه های اصلی، حساسیت کمتری خواهند داشت. حتی در برخی افراد ممکن است هیچ گونه حساسیتی در ناحیه سینه بازسازی شده وجود نداشته باشد. که البته هدف اصلی حفظ ظاهر و بازگرداندن اعتماد به نفس بانوان بوده و طبیعتا پستان بازسازی شده هیچگونه عملکردی نخواهد داشت

با اینکه جراحی بازسازی پستان پس از ماستکتومی با روش فلپ در بسیاری از موارد موفقیت آمیز خواهد بود، با این حال، این امکان نیز وجود دارد که بافت ها بلافاصله پس از عمل بمیرند. برای مثال، این امکان وجود دارد که خونرسانی به فلپ سینه مسدود شود. این مساله منجر به از بین رفتن فلپ شده و انجام جراحی ثانویه را الزامی می سازد. با این حال، اگر جراحی توسط یک جراح ماهر مجرب و معتبر انجام گیرد، بدون شک نتیجه حاصل از جراحی رضایت بخش بوده و عوارض به حداقل خواهد رسید.

از عوارض دیگر ناشی از بازسازی سینه بعد از عمل ماستکتومی با استفاده از فلپ می توان به نکروز چربی اشاره نمود. این مورد نیز در صورتی رخ می دهد که خونرسانی به بافت فلپ به درستی انجام نگیرد. نکروز چربی در ناحیه پستان به صورت ایجاد یک بافت سفت و توده مانند در سینه بروز می کند. لازم است بدانید که نکروز چربی با ابعاد کوچک، پس از مدتی از بین خواهد رفت. اما در صورتی که نکروز شدیدی ایجاد گردد، لازم است فرد تحت جراحی یا لیپوساکشن قرار گیرد. بهترین راه برای تشخیص صحیح نکروز چربی و از بین بردن آن، مراجعه به پزشک متخصص و بررسی وضعیت سینه بازسازی شده خواهد بود.

مراقبت های بعد از بازسازی پستان با استفاده از فلپ

بخش مهمی از جراحی بازسازی پستان پس از ماستکتومی، مراقبت های بعد از آن است. انجام این مراقبت ها به دریافت یک نتیجه رضایت بخش از جراحی منجر می گردد.

معمولا لازم است پس از بازسازی پستان به مدت چند روز در بیمارستان بمانید. البته مدت زمان بستری در بیمارستان باید توسط پزشک جراح تعیین گردد. این مدت زمان می تواند با وضعیت سلامت عمومی بدن بیماران متناسب باشد.

در جراحی بازسازی پستان با استفاده از فلپ، پرستاران و پزشکان جراح همواره در تلاش هستند تا میزان خونرسانی به فلپ را بررسی نمایند. هر گونه اختلال یا انسداد در مسیر خونرسانی به فلپ باعث ایجاد نکروز چربی شده و یا می تواند بافت فلپ را به طور کامل از بین ببرد. بنابراین بررسی خونرسانی به بافت فلپ اهمیت بسیاری دارد.

برای کاهش تورم در ناحیه تحت جراحی لازم است بیمار، بنا بر دستور پزشک، از سوتین مخصوص استفاده کند. همچنین مراقبت هایی مانند نحوه حمام کردن، زمان مراجعه به پزشک، ورزش کردن و رژیم غذایی باید توسط پزشک معالج و یا مراقبین بهداشتی به بیمار آموزش داده شوند.

استفاده از سوتین مخصوص بعد از عمل ماموپلاستی، تاثیر بسیار زیادی در بهبودی شما خواهد داشت.

در هر حال، افرادی که تحت عمل بازسازی سینه بعد از عمل ماستکتومی قرار می گیرند، تا مدتی باید از انجام ورزش های پر جنب و جوش و یا بلند کردن اجسام سنگین اجتناب کنند. بازگشت به فعالیت های روزمره تنها باید بر اساس نظر پزشک و پس از معاینه دقیق بیمار انجام گیرد.

بر اساس نظر دکتر فرهاد موسی زاده، افرادی که در اثر ابتلا به سرطان سینه ناچار به انجام عمل ماستکتومی و جراحی بازسازی پستان شده اند، باید به طور مرتب از طریق انجام ماموگرافی وضعیت بافت سینه بازسازی شده را بررسی نمایند.

برای مشاوره با دکتر فرهاد موسی زاده کافیست از طریق صفحه نوبت دهی ما اقدام نمایید. دکتر فرهاد موسی زاده فوق تخصص سرطان سینه در تهران است و شما می‌توانید از مشاوره حضوری با ایشان بهره مند شوید.

منابع:

• https://www.cancer.org/cancer/breast-cancer/reconstruction-surgery/breast-reconstruction-options/breast-reconstruction-using-your-own-tissues-flap-procedures.html
• https://www.macmillan.org.uk/cancer-information-and-support/breast-cancer/flap-surgery-breast-reconstruction-using-your-own-tissue
• https://my.clevelandclinic.org/health/treatments/16809-breast-reconstruction