پستان فیبروکیستیک عبارت است از تشکیل توده هایی غیر سرطانی در یک یا هر دو پستان که طی خودآزمایی ها و معاینات پزشکی قابل تشخیص هستند. فیبروکیستیک بودن سینه می تواند بدون هیچ گونه علامتی شکل گرفته و تنها طی معاینات خود را نشان دهد.
پستان فیبروکیستیک یکی از شایع ترین نوع بیماری های خوش خیم پستان به شمار می رود که در اثر تغییرات هورمونی ایجاد می گردد. بر اساس آمارها بیش از نیمی از زنان در طول دوران زندگی خود به بیماری سینه فیبروکیستیک مبتلا می شوند. لازم است بدانید که فیبروکیستیک بودن سینه به خودی خود خطرناک نیست و تنها در برخی از موارد ممکن است منجر به ناراحتی بیمار گردد. البته چکاپ های دوره ای می تواند از بروز شرایط حاد جلوگیری به عمل آورد. در این مقاله قصد داریم به معرفی وضعیت سینه فیبروکیستیک پرداخته و نشانه ها و راه های درمان آن را بررسی نماییم.
آنچه در ادامه درباره فیبروکیستیک خواهید خواند:
پستان فیبروکیستیک چیست؟
بافت سینه فیبروکیستیک به گونه ای متورم و شبیه به حلزون به نظر می رسد. چنین بافتی در اصطلاح پزشکی پستان غده ای یا ندولی نامیده می شود. این نوع ساختار سینه کاملا معمول است و باعث شده دیگر از اصطلاح “بیماری فیبروکیستیک” برای این حالت استفاده نشود؛ بلکه از اصطلاح “تغییرات فیبروکیستیک” و یا “پستان فیبروکیستیک” استفاده گردد.
سینه فیبروکیستیک ممکن است در دوران قاعدگی و یا در نزدیکی آن دچار درد، حساسیت و یا برآمدگی شود که کاملا طبیعی است. هر چند در بسیاری از موارد برای بانوان آزاردهنده خواهد بود، با این حال، با اقدامات خود-مراقبتی به سادگی می توان از شدت ناراحتی حاصل از آن کاست.
همان طور که گفته شد این حالت بیماری محسوب نمی‌شود ولی به شما پیشنهاد می‌کنیم که در مورد توده های خوش خیم پستان و توده های بد خیم پستان مطالعه بیشتری داشته باشید.
پستان فیبروکیستیک چه علائمی دارد؟
سینه ای که فیبروکیستیک باشد را می توان با استفاده از برخی علائم تشخیص داد. البته ناگفته نماند که در بعضی موارد هم فیبروکیستیک بودن سینه تنها از طریق معاینات پزشکی تشخیص داده می شود. با این حال، از مهم ترین علائم سینه فیبروکیستیک می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- ورم
- حساسیت سینه ها
- درد سینه ها
- احساس درد در ناحیه زیر بغل
- ضخیم شدن بافت
- وجود توده در یک یا هر دو سینه
محل توده هایی که در پستان فیبروکیستیک شکل می گیرند عمدتا تغییر می کند؛ مگر آن که تعداد بافت های فیبری موجود در سینه زیاد باشد.
یکی از علائم بسیار مهمی که باید در افراد دارای سینه فیبروکیستیک مورد توجه قرار بگیرد، ترشحاتی است که از نوک پستان خارج می شوند. رنگ ترشحات، گویای مسائل مهمی از جمله بروز سرطان سینه است و باید آن را جدی گرفت. در حالت معمول، ترشحات به رنگ سبز و یا قهوه ای هستند و اگر رنگ آن ها به قرمز و خونی متمایل شد و یا شفاف بود حتما باید مساله را با پزشک خود در میان بگذارید.
پستان فیبروکیستیک به چه دلیلی به وجود می آید؟
دلیل اصلی بروز پستان فیبروکیستیک هنوز مشخص نیست؛ اما می توان آن را به تغییرات هورمونی نسبت داد. حتما تجربه داشته اید که در فاصله دو قاعدگی، با تغییر وضعیت سینه ها روبرو شوید که البته با نزدیک شدن به زمان قاعدگی، تحولات ملموس تر خواهد بود. این تغییرات به واسطه واکنشی است که بافت سینه ها به ترشح هورمون ها از خود نشان می دهند. در واقع، بافت سینه ها در این بازه زمانی دچار تورم شده و میزبان توده هایی حساس و دردناک خواهد شد.
تشکیل توده ها در سینه می تواند ناشی از ایجاد کیست و تورم لوبول های سینه و یا غدد تولید کننده شیر باشد. اگر یک بافت فیبری در سینه بیش از حد رشد داشته باشد، فرد با لمس بافت پستان متوجه وجود توده ای سفت در زیر دست خواهد شد.
چه افرادی در معرض ابتلا به پستان فیبروکیستیک هستند؟
امکان ابتلا به سینه فیبروکیستیک برای هر زنی وجود دارد و نمی توان افراد خاصی را متمایز کرد. با این حال، شیوع این نوع عارضه در بین بانوانی که در سنین 20 تا 50 سالگی هستند، بیشتر به چشم می خورد. عمده افراد مبتلا نیز معمولا بعد از یائسگی به طور خود به خود بهبود یافته و مشکل فیبروکیستیک سینه آن ها برطرف خواهد شد.
هورمون درمانی می تواند سینه فیبروکیستیک را تحریک کند. به همین دلیل، مصرف قرص های مرتبط با هورمون باید بر اساس نظر پزشک مصرف شوند تا از عوارض آن ها پیشگیری به عمل آید.
چه ارتباطی بین پستان فیبروکیستیک و سرطان سینه وجود دارد؟
برخلاف باور عمومی، فیبروکیستیک بودن بافت سینه به معنای افزایش شانس ابتلا به سرطان پستان نخواهد بود. اما در هر حال، برای تشخیص توده های بدخیم و سرطانی لازم است پزشک معایناتی انجام دهد که وجود این توده های خوش خیم، می تواند کمی تشخیص را دشوارتر نماید.
بنابراین، بهتر است در بازه های زمانی مناسب و منظم برای چک کردن وضعیت بافت سینه و وجود توده های خوش خیم و بدخیم به پزشک مراجعه کنید. این کار منجر به تشخیص زودهنگام و انجام اقدامات درمانی به موقع خواهد شد.
تشخیص پستان فیبروکیستیک چگونه انجام می شود؟
معمولا معاینات پزشکی با معاینه فیزیکی سینه ها آغاز می شود و اگر توده های مشکوکی وجود داشت، مراحل بعدی تشخیص باید طی شود. برخی از مراحل تشخیصی سینه فیبروکیستیک عبارت اند از:
- ماموگرافی
- ماموگرافی دیجیتال برای افراد مبتلا به پستان فیبروکیستیک
- سونوگرافی
- MRI در صورت مشکوک شدن به بافت سینه
- بیوپسی پستان برای تشخیص بدخیم یا خوش خیم بودن توده ایجاد شده
عارضه پستان فیبروکیستیک چگونه درمان می شود؟
اکثر بانوانی که با مشکل سینه فیبروکیستیک سروکار دارند، می توانند با برخی از درمان های خانگی، درد و ناراحتی خود را التیام دهند. برای مثال مصرف قرص های مسکن معمولی که به نسخه پزشک نیازی ندارند (نظیر ایبوپروفن و یا استامینوفن) در کاهش درد اثرگذار خواهد بود. همچنین، بهتر است از سوتین های مناسبی استفاده کنید که درد را کم کرده و میزان حساسیت سینه را کاهش می دهند.
کمپرس سرد یا گرم هم در بعضی از افراد می تواند شرایط را بهبود دهد. برای اینکه متوجه شوید کدام یک برای شما مناسب تر است می توانید از یک حوله گرم و یا یک یخ پیچیده در پارچه استفاده کرده و آن ها را بر روی سینه خود قرار دهید.
علاوه بر این، تغذیه مخصوصا در دوران قاعدگی بر وضعیت بدن اثرگذار خواهد بود. به همین دلیل، بهتر است در این دوران کمی حساسیت به خرج داده و از مصرف موادی مانند کافئین و غذاهای پرچرب خودداری نمایید. همچنین، مصرف برخی مکمل های ضروری اسیدهای چرب می توانند عوارض ناشی از پستان فیبروکیستیک را کاهش دهند.
در چه حالتی مراجعه به پزشک برای پستان فیبروکیستیک الزامی است؟
در صورت داشتن سینه فیبروکیستیک، مشاهده بعضی از علائم ممکن است نیاز به بررسی بیشتر داشته باشد. علائمی که در ادامه نام می بریم ممکن است نشانه ای از ابتلا به سرطان سینه باشند که باید در اسرع وقت به پزشک گزارش داده شوند. چون در این صورت می توان به موقع ناهنجاری ها را تشخیص داده و آن ها را رفع نمود. مهم ترین علائم عبارت اند از:
- بروز توده های جدید و غیرطبیعی در سینه ها
- جمع شدن پوست سینه و قرمزی قسمت هایی از سینه ها
- ترشحات شفاف یا خونی و یا ترشح مایعی که به رنگ قرمز باشد
- صاف شدن و یا تورفتگی نوک سینه ها
بهترین متخصص جراحی زیبایی و سرطان پستان در تهران کیست؟
بدون شک در درمان هر بیماری مهارت و تجربه پزشک متخصص می تواند بیشترین تاثیر را داشته باشد. دکتر فرهاد موسی زاده، متخصص جراحی پستان، با کسب تجربه بسیار در زمینه بافت های سرطان سینه، می توانند پزشک و مشاور فوق العاده ای برای بیماران مبتلا به پستان فیبروکیستیک به حساب آیند. زیرا تجربه بسیار ایشان منجر به تشخیص زودهنگام شده و از حاد شدن بیماری جلوگیری به عمل می آورد.
1 دیدگاه دربارهٔ «فیبروکیستیک چیست»
دکتر مهربان ،دلسوز و متعهد