غربالگری سرطان سینه به معنای بررسی پستان زنان برای یافتن علائم سرطان پیش از بروز علائم است. پزشک می‌تواند بهترین گزینه‌های غربالگری را با توجه به شرایط شما توصیه کند که معمولاً شامل غربالگری ماموگرافی (ماموگرافی روتین) میشود.
درست است که غربالگری نمی‌تواند مانع بروز سرطان شود؛ اما بیماری را در مراحل اولیه شناسایی می‌کند و احتمال موفقیت درمان را بالا می‌برد. بر اساس مطالعات انجام‌شده غربالگری سرطان پستان میزان مرگ‌ومیر بر اثر این بیماری را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. در ادامه مقاله به توضیح کامل این فرایند، مزایای آن و بهترین زمان انجام غربالگری سرطان سینه می‌پردازیم.
تست غربالگری سرطان پستان چیست؟
غربالگری سرطان به‌معنای بررسی افراد سالم برای شناسایی زودهنگام علائم سرطان است. در غربالگری پستان به‌کمک ماموگرافی و با استفاده از اشعه ایکس تصویری از بافت پستان تهیه میشود. این روش می‌تواند سرطان‌هایی را شناسایی کند که هنوز قابل‌لمس یا مشاهده نیستند. این نوع سرطان‌ها معمولاً آسان‌تر تحت درمان قرار می‌گیرند؛ چرا که در مراحل اولیه‌اند.
انواع ارزیابی‌ها در غربالگری سرطان پستان
ارزیابی وضعیت فرد در مورد سرطان پستان با موارد زیر شروع میشود:
- شرح حال: علائم بالینی، سوابق بیماری، سوابق خانوادگی سرطان، سابقه اشعه‌درمانی
- معاینه بالینی: پستان و زیربغل
سپس از ماموگرافی به‌عنوان تست اصلی در غربالگری سرطان سینه استفاده میشود:
ماموگرافی نوعی تصویربرداری با اشعه ایکس از بافت پستان است. برای بسیاری از زنان ماموگرافی بهترین راه شناسایی زودهنگام سرطان پستان پیش از آنکه توده لمس شود یا علائمی ظاهر گردد می‌باشد. انجام منظم آن می‌تواند خطر مرگ ناشی از سرطان پستان را کاهش دهد. در حال حاضر ماموگرافی مؤثرترین روش غربالگری برای زنان در سنین توصیه‌شده است.
«یکی از تست‌های روتینی نیز که بعضاً توصیه میشود معاینه سینه توسط خود شخص (Breast self-exam) است. این روش با توجه به اینکه مرتباً توسط خود فرد صورت میگیرد به شناسایی موارد غیرطبیعی در پستان کمک می‌کند. هر چند با توجه به دقت تشخیصی پایین جای غربالگری سرطان سینه یا غربالگری ماموگرافی را نمی‌گیرد.»
سن غربالگری ماموگرافی برای تشخیص سرطان سینه چقدر است؟
بر اساس دستورالعمل کشوری تشخیص زودرس و غربالگری سرطان پستان (نسخه 1403) تمام خانمهای 40 الی 69 سال باید سالانه یک بار جهت انجام غربالگری مراجعه کنند. علاوه بر این خانمهای زیر 40 یا بالای 70 سال با شرایط زیر کاندید تشخیص زودهنگام سرطان سینه هستند:
- تورم یک‌طرفه بازو
- سابقه خانوادگی مثبت
- بزرگی غدد لنفاوی زیر بغل
- مشکلات پستان مانند تغییرات پوست و نوک پستان، ترشحات، تغییر اندازه
به همین دلیل بهتر است همواره به این موارد در خود یا اطرافیان‌تان توجه داشته باشید. برخی ادارات و شرکت‌ها نیز کارمندان خود را در زمان نیاز توصیه به انجام غربالگری می‌کنند.
برای غربالگری سرطان سینه به کجا مراجعه کنم؟
هر یک از مراکز زیر امکان انجام غربالگری سرطان پستان و ارجاع شما برای پیگیری‌های بعدی را دارند:
- کلینیک‌ها
- بیمارستان‌ها
- مراکز تصویربرداری
- مراکز جامع خدمات سلامت
- مطب پزشکان آنکولوژی، جراح عمومی و جراح پستان
برای انجام غربالگری سرطان سینه در کلینیک دکتر فرهاد موسی زاده، فوق تخصص جراحی پستان با ما تماس بگیرید.
مزایا و معایب انجام غربالگری سرطان پستان
فواید غربالگری سرطان سینه عبارتند از:
- درمان راحت‌تر و کم‌هزینه‌تر سرطان
- تشخیص سرطان پستان در مراحل اولیه
- اطمینان‌دهی در خصوص سلامت پستان‌ها در صورت منفی‌بودن نتیجه غربالگری
هر چند این تست ممکن است با معایبی نیز همراه باشد، شامل:
- تابش اشعه
- نتیجه مثبت کاذب و ایجاد نگرانی
- نتیجه منفی کاذب و تأخیر در درمان
- تشخیص سرطان‌هایی که ممکن بود خودبه‌خود از بین بروند
با این وجود مزایا و نتایج نهایی خوبی که غربالگری سرطان سینه در مطالعات مختلف نشان داده‌است بر معایب آن غلبه می‌کند و همواره توسط سازمان‌های معتبر سلامت توصیه میشود.
طبق توصیه کارگروه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده (USPSTF) نیز:
«زنان ۴۰ تا ۷۴ ساله که در معرض خطر متوسط هستند باید هر دو سال یک‌بار ماموگرافی انجام دهند.»
منبع: http://cdc.gov/breast-cancer/screening/index.html
بعد از انجام غربالگری سرطان پستان چه کنم؟
پیگیر جواب آن از پزشک یا رادیولوژیست باشید. بعد از غربالگری سرطان سینه بر اساس نتیجه ماموگرافی پستان یا ام آر آی اقدامات زیر انجام میشود:
- نتیجه منفی (طبیعی): ارزیابی مجدد سال بعد
- نتیجه مثبت (غیرطبیعی، احتمال سرطان): سونوگرافی و نمونه‌برداری (بیوپسی) پستان
- نتیجه نامشخص: تکرار ماموگرافی با بزرگنمایی بیشتر، سونوگرافی یا نمونه برداری پستان
و بر اساس نتایج اقدامات بیشتر در خصوص نیاز به درمان، نحوه آن یا ارجاع مجدد تصمیم‌گیری میشود. فارغ از نتیجه ارزیابی‌ها اگر خودتان نیز بین غربالگری‌ها متوجه تغییری در پستان خود شدید به پزشک مراجعه کنید.
دکتر موسی زاده، جراح متخصص در تشخیص و درمان سرطان سینه مردان و زنان
دکتر فرهاد موسی زاده یکی از بهترین پزشکان متخصص در زمینه جراحی پستان با 20 سال تجربه به حساب می‌آیند. ایشان تجربه فراوانی در زمینه انجام انواع جراحی‌های زیبایی پستان، لامپکتومی، ماستکتومی و… دارند. همچنین افرادی که به‌دلیل سابقه خانوادگی بیماری سرطان و یا ابتلا به این بیماری نیاز به معاینات فیزیکی و غربالگری‌های دوره‌ای دارند می‌توانند برای این کار به دکتر موسی‌زاده مراجعه کنند.
برای نوبت ویزیت، معاینه پستان و انجام غربالگری سرطان سینه با ما تماس بگیرید.
جمع‌بندی تست غربالگری ماموگرافی
بطور خلاصه غربالگری سرطان پستان در خانمهای 40 سال و بالاتر به‌صورت سالانه انجام میشود و قسمت اصلی آن ماموگرافی روتین است که هر دو سال یک بار تکرار میگردد. علاوه بر این خانمهای پایین‌تر از 40 سال که سابقه خانوادگی مثبت یا علایم مشکوکی مانند ترشحات پستانی، تغییر اندازه پستان یا بازو، بزرگی غدد لنفاوی زیر بغل و تغییرات نوک پستان دارند باید برای انجام غربالگری سرطان سینه مراجعه کنند.
بهترین مراکز برای انجام غربالگری سرطان سینه عبارتند از: مراکز جامع خدمات سلامت، مطب‌های پزشکان آنکولوژی و جراح عمومی و پستان، کلینیک‌ها، مراکز تصویربرداری و بیمارستان‌ها. این مراکز به ارزیابی کامل ریسک سرطان پستان با شرح حال، معاینه سینه، ماموگرافی روتین (غربالگری ماموگرافی) و پیگیری‌های لازم می‌پردازند.
