یکی از راهکارهای زیباسازی اندام در بانوان استفاده از پروتز سینه به حساب می آید. این نوع جراحی در سال های اخیر طرفداران زیادی پیدا کرده است. جراحی پروتز سینه علاوه بر مزایای زیبایی و تناسب اندام که در پی دارد، ممکن است عوارضی را نیز برای فرد به همراه داشته باشد. موضوع اصلی این مقاله نیز اشاره به عوارض پروتز سینه و مشکلاتی است که گاهی در اثر جراحی پروتز سینه به وجود می آیند.
برخی از مهم ترین عوارض شامل درد سینه، تغییر در حس نوک سینه، تورم، عفونت، لنفوم سلول بزرگ آناپلاستیک و مواردی از این قبیل هستند. لازم است بدانید که بسیاری از عوارض پس از جراحی مانند درد و تورم با گذشت زمان بهبود پیدا می کنند. اما برخی از عوارض پروتز سینه به نوع پروتز و ایمپلنت مورد استفاده بستگی دارد. برای مثال، عوارضی مانند پارگی پروتز سینه و یا نشت مواد از داخل آن به بیرون، به نحوه انجام جراحی مرتبط نیستند. این یعنی مراقبت های پس از جراحی پروتز سینه نیز نقش بسزایی در افزایش کیفیت و عملکرد پروتز خواهند داشت.
یکی دیگر از عوارض پروتز سینه، نیاز به جراحی های اضافی است. به طور کلی جراحی پروتز سینه یک روش زیباسازی اندام برای تمام عمر به حساب نمی آید. به همین دلیل، هر چه از زمان انجام جراحی بیشتر بگذرد، احتمال بروز عوارض پروتز سینه افزایش پیدا می کند. به طوری که گاهی برای بهبود عوارض ناشی از جراحی پروتز سینه لازم است فرد تحت جراحی های اضافه (برای خروج یا تعویض پروتز) قرار گیرد.
البته این نکته را در نظر داشته باشید که در صورت انجام جراحی پروتز سینه توسط یک پزشک متخصص و ماهر شدت عوارض به حداقل خواهد رسید.
عوارض استفاده از پروتز سینه
پروتز سینه نوعی ایمپلنت استاندارد به حساب می آید که برای افزایش سایز سینه در بانوان مورد استفاده قرار می گیرد. استفاده از پروتز باعث زیبایی اندام زنانه و افزایش اعتماد به نفس در بانوان می شود. با این حال، در برخی موارد، عوارض پروتز سینه باعث ایجاد ناراحتی های جسمی در فرد خواهد شد.
برخی از مهم ترین عوارض پروتز پستان که معمولا در همه افراد بروز می کنند عبارتند از:
- تورم
- اسکار ناشی از جراحی
- عفونت
- احساس درد در قفسه سینه
این نوع عوارض عمومی که معمولا پس از همه جراحی ها بروز می کنند، قابل درمان هستند. اما برخی از عوارض پروتز سینه به صورت دائمی بوده و یا نمی توان آن ها را به صورت کامل درمان نمود. برای مثال، گاهی برای رفع عوارض ناشی از پروتز سینه لازم است جراحی های اضافی انجام شده و یا پروتز خارج گردد. از مهم ترین عوارض که پیامدهای نامطلوبی در پی دارند می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- انقباض کپسولی یا ایجاد بافت فیبروزی در اطراف ایمپلنت که باعث فشرده شدن پروتز می شود
- لنفوم بزرگ آناپلاستیک مربوط به پروتز سینه
- اثرات منفی بر شیردهی کودک
- علائم سیستمیک
در ادامه به طور مختصر درباره هر یک از انواع عوارض پروتز سینه توضیحاتی ارائه خواهیم داد.
جراحی تعویض پروتز سینه و جراحی های اضافه
پروتز سینه یک روش زیباسازی دائمی به حساب نمی آید. بنابراین پس از انجام جراحی و با گذشت زمان، ممکن است امکان بروز عوارض پروتز سینه فراهم شود. همین مساله ممکن است نیاز به جراحی های بیشتر را ضروری سازد.
جراحی های اضافی بر اساس نوع پروتز سینه و عوارض آن، انجام می گیرند. برای مثال ممکن است فرد به یک عارضه یا ترکیبی از عوارض پروتز سینه دچار شود. در نتیجه پزشک برای درمان عوارض ایجاد شده، از یک یا چند عمل جراحی ترمیمی استفاده خواهد کرد. حتی گاهی استفاده از روش های مختلف جراحی برای درمان فرد الزامی خواهد بود.
برخی از جراحی های ترمیمی برای رفع عوارض پروتز سینه عبارتند از:
- برداشتن پروتز یا تعویض آن
- برداشتن کپسول آزادسازی بافت اسکار اطراف پروتز سینه
- اصلاح زخم یا جای زخم به کمک جراحی
- تخلیه هماتوم ایجاد شده در اطراف پروتز سینه به کمک یک سوزن یا لوله
- حرکت دادن پروتز سینه و جابجایی آن از طریق باز کردن برش جراحی
- بیوپسی یا برداشتن توده ها و کیست های اطراف پروتز سینه از طریق سوزن یا ایجاد برش
عارضه شناخته شده پروتز سینه ؛ انقباض کپسولی
یکی از عوارض پروتز سینه، سفت شدن بافت ناحیه اطراف پروتز است که تحت عنوان انقباض کپسولی شناخته می شود. این نوع عارضه می تواند در یک یا هر دو پروتز ایجاد گردد. درد حاصل از انقباض کپسولی و سفت شدن بافت برای فرد آزاردهنده خواهد بود. به همین دلیل لازم است این اختلال در اسرع وقت درمان گردد.
انقباض کپسولی در بسیاری از موارد همراه با عفونت هماتوم و سروما ایجاد می گردد. با این حال، گاهی تشخیص انقباض کپسولی دشوار است.
انواع سفت شدگی اطراف پروتز سینه در چهار نوع درجه بندی می شوند که درجه یک آن خفیف ترین و درجه چهار آن شدیدترین نوع انقباض کپسولی به حساب می آیند. معمولا برای درمان انقباض کپسولی درجه 3 و 4 لازم است فرد تحت جراحی مجدد قرار گیرد.
عارضه پارگی و تورم پروتز سینه
یکی از عوارض بسیار نادر پروتز پستان ایجاد پارگی و یا سوراخ شدن پوسته خارجی آن است. این حالت به دلایل مختلفی می تواند ایجاد شود که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- انقباض کپسولی
- آسیب های ناشی از وسایل جراحی
- وارد شدن آسیب های فیزیکی ناشی از ضربه یا فشار زیاد به پروتز
- دستکاری بیش از حد پروتز سینه در حین جراحی
یکی از راه های تشخیص پارگی و یا سوراخ شدن پروتز سینه، توجه به اندازه آن است. پروتز سینه ای که از آب نمک پر شده باشد، در اثر پارگی به تدریج تغییر اندازه می دهد و کوچک تر می شود. زیرا نمک های موجود در پروتز به تدریج در بدن نشت کرده و در نتیجه پروتز سینه، اندازه و شکل اصلی خود را از دست خواهد داد. انتخاب بهترین روش درمان برای بهبود این وضعیت توسط پزشک جراح انجام می گیرد. البته امروزه از پروتز های سالینی و آب نمکی دیگر استفاده نمی شود. در مطلب پارگی در پروتز سینه این موضوع را با دقت بیشتری بررسی کرده‌ایم.
ابتلا به بیماری های بافت همبند، سرطان سینه و مشکلات باروری
برخی از افراد بر این باور هستند که ایجاد سرطان سینه و مشکلات باروری را می توان از عوارض پروتز سینه دانست. اما لازم است بدانید که بر اساس تحقیقات انجام شده توسط FDA هیچ ارتباط قطعی بین استفاده از پروتز سینه پر شده با ژل سیلیکونی و سرطان سینه وجود ندارد. همچنین، مطالعات نشان می دهند که در حال حاضر، ایجاد بیماری های بافت همبند و یا مشکلات ناباروری نمی توانند از عوارض پروتز سینه به حساب آیند.
مشکلات پروتز سینه در شیر دادن به کودک
اختلال در شیردهی در عمل پروتز سینه بسیار نادر است و اکثرا توانایی شیردهی را خواهند داشت برخی از افرادی که تحت جراحی پروتز سینه قرار می گیرند ممکن است برای شیر دادن به کودک خود دچار مشکل می گردند. نکته مهم این است که افرادی اقدام به جراحی پروتز می کنند که سینه های کوچک دارند و این افراد در شیردهی و تولید شیر کافی معمولا مشکل دارند حتی اگر قبل از جراحی پروتز برای فرزند آوری اقدام کنند این اختلال به اشتباه ناشی از عوارض پروتز برآورد میگردد.
عوارض پروتز سینه بر سلامت کودکان
در هیچ یک از مطالعات انجام شده، وجود سطح بالایی از سیلیکون در شیر مادر گزارش داده نشده است. با این حال، ممکن است نگرانی هایی در مورد اثرات مخرب سیلیکون بر روی کودکان متولد شده از مادران دارای پروتز سینه وجود داشته باشد.
میزان تاثیر پروتز بر سلامت نوزاد همچنان همچنان یک امر در دست مطالعه است با توجه به تایید نشد اثر مخرب می توان بدون نگرانی جراحی پروتز را انجام داد.
طول عمر پروتز سینه
طول عمر پروتز سینه ارتباط مستقیمی با برند پروتز، تجربه پزشک در قرار دادن آن و نحوه نگه داری از آن دارد. ولی باید به این موضوع توجه کنید که معمولا در طول زمان ممکن است سلیقه فرد نسبت به اندازه یا نوع پروتز تغییر کند و نیاز به تعویض آن باشد.
چگونه از بروز عوارض پروتز سینه پیشگیری کنید؟
کنترل و توجه به علائم ناشی از عوارض کمک می کند تا در اسرع وقت درمان های لازم انجام گیرد. در نتیجه، نیاز به درمان ها و روش های پیچیده به حداقل خواهد رسید. برای مثال، در صورت مشاهده تورم و احساس درد در ناحیه تحت جراحی باید حتما مساله را به پزشک معالج گزارش دهید. پزشک می تواند با انجام معاینه فیزیکی و تصویربرداری های جدید، نیاز به انجام جراحی های جدید را تایید یا رد نماید.
یکی از رایج ترین عوارض پروتز سینه بروز هماتوم و لخته های خونی در ناحیه تحت جراحی است. برای پیشگیری از این نوع اختلال لازم است پزشکان یک یا چند مورد از موارد زیر را دنبال نمایند:
- غربالگری کامل بیمار
- استفاده از پروتز سینه با اندازه صحیح و معقول برای هر بیمار
- کمترین میزان دستکاری و جابجایی ایمپلنت پیش از قرار دادن آن در بدن بیمار
- استفاده از انواع پروتزهایی که سطح ناصاف و بافت دار دارند (این نوع پروتز ایجاد انقباض کپسولی را کاهش می دهد)
- قرار دادن ایمپلنت در زیر عضله قفسه سینه (این کار تا حد زیادی از ابتلا به هماتوم، لخته و در نتیجه انقباض کپسولی در اطراف پروتز سینه پیشگیری خواهد کرد)
- انجام ماساژ ملایم در ناحیه تحت جراحی برای کاهش عوارض پروتز سینه از جمله انقباض کپسولی و حفظ انعطاف پذیری ناحیه تحت جراحی
مراجعه به یک پزشک جراح سینه ماهر و معتبر باعث می شود تا بیمار به عوارض گفته شده دچار نشود و یا خیلی زود اثرات جراحی را از بین ببرد. در نتیجه فرد می تواند در کمترین زمان ممکن دوران نقاهت خود را سپری کرده و به زندگی عادی باز گردد. بنابراین به جرات می توان گفت اصلی ترین اقدام در پیشگیری از عوارض پروتز سینه، انتخاب یک پزشک جراح سینه مجرب و مطمئن است.
آیا سرطان پستان جزء عوارض پروتز سینه است؟
تاکنون تحقیقات بسیاری در زمینه نقش پروتز سینه در بروز سرطان پستان انجام گرفته است. اما هنوز هیچ نتیجه قطعی درباره اینکه آیا سرطان پستان از عوارض پروتز سینه به حساب می آید یا خیر، وجود ندارد. با این حال، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) اعلام کرد که به نظر می رسد بروز لنفوم سلول بزرگ آناپلاستیک یکی از عوارض پروتز سینه باشد. این نوع اختلال که معمولا تحت عنوان لنفوم سلول بزرگ آناپلاستیک ایمپلنت پستان شناخته می شود، در بانوانی که از پروتز سینه استفاده می کنند، بیشتر دیده می شود. با این حال، این نتیجه هنوز به صورت قطعی تایید نشده است و بسیار نادر است و جای نگرانی نیست
بر اساس نظر پزشکان جراح مطرح از جمله دکتر فرهاد موسی زاده، وجود ارتباط قطعی بین سرطان پستان و پروتز سینه هنوز ثابت نشده است.
بهترین راه برای پیشگیری از عوارض پروتز در مورد بروز سرطان پستان، انجام غربالگری کامل به صورت دوره ای است. بر اساس نظر دکتر فرهاد موسی زاده، انجام معاینات دوره ای تحت نظر یک پزشک متخصص کمک می کند تا شکل گیری توده ها و تومورهای جدید در اسرع وقت تشخیص داده شده و درمان گردند.
منابع:
- https://www.fda.gov/medical-devices/breast-implants/risks-and-complications-breast-implants
- https://www.plasticsurgery.org/news/blog/what-is-capsular-contracture-and-how-can-it-be-treated
- https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/womens-health/expert-answers/breast-implants-and-cancer/faq-20057774
