تغذیه در ماه رمضان و سرطان پستان

یکی از مشکلات رایج افراد در ماه مبارک رمضان عوارض گوارشی مانند درد معده ، رفلاکس ، یبوست و یا اسهال است. این عارضه ها ممکن است در افرادی که تحت درمان سرطان سینه هستند مشکلات جدی تری ایجاد کند. علت اصلی این مشکلات گوارشی نیز کاهش وعده های غذایی و همچنین افزایش حجم غذا در هر وعده است. در این مطلب قصد داریم نکاتی در خصوص تغذیه در ماه رمضان و روزه داری در بیماران مبتلا به سرطان سینه ارائه کنیم.

آنچه در ادامه مطلب خواهید خواند:

توصیه های کلی غذایی برای ماه رمضان

اولین عامل مهم این است که فرد افطار خود را با مقدار کمی آب گرم یا ولرم همراه با خرما یا عسل شروع کند. در مقابل اگر فردی افطار خود را با غذا یا شام شروع کند دیرتر احساس سیری می کند و این امر سبب پرخوری و بروز عوارض گوارشی و همچنین تپش قلب می شود. یکی از اشتباهات افراد این است که برای تأمین آب مورد نیاز بدن خود مقدار زیادی آب در شروع وعده افطار یا سحری می نوشند که این امر سبب بروز دل درد و مشکلات گوارشی در طول روز می شود. در عوض بهتر است میزان مصرف نوشیدنی خود را در فاصله افطار تا سحر برنامه ریزی کنید. مصرف یک واحد میوه در وعده سحری مانند سیب یا پرتقال ، می تواند علاوه بر تأمین بخشی از آب مورد نیاز بدن و پیشگیری از یبوست ، میزان قندهای طبیعی خون که دیرتر تجزیه می شوند را افزایش دهد.

توصیه دیگر ما این است که افراد در وعده سحر یا افطار از چای کمرنگ استفاده کنند علت آن این است که چای پررنگ به دلیل وجود مقادیر زیادی کافئین سبب افزایش حجم ادرار می شود و این امر سبب بروز کم آبی در بدن ، سر درد و احساس تشنگی شدید می شود.

در هر وعده غذایی در ماه رمضان نسبت کالری دریافتی چقدر باید باشد؟

به طور کلی، قانون مشخصی در این رابطه که چه میزان از کالری دریافتی بدن باید از طریق وعده افطار باشد و چه میزان در وعده سحری باشد وجود ندارد. اما تجربه نشان داده که میزان مصرف چربی و قندهای مصنوعی در وعده سحری نباید زیاد باشد زیرا می تواند سبب بروز تشنگی ، رفلاکس و مشکلات گوارشی شود. بهترین چینش وعده غذایی در سحر باید شبیه یک صبحانه ی کامل شامل مواد زیر باشد:

• سه الی چهار کف دست نان سبوس دار
• یک قوطی کبریت پنیر یا دو قاشق غذا خوری ارده همراه با خرما
• چند برگ کاهو یا سبزی خوردن
• یک واحد میوه

در افرادی که مبتلا به سرطان سینه هستند و از داروهای هورمونی مانند تاموکسیفن استفاده می کنند ، به دلیل ریسک بالای ابتلا به کبد چرب، به هیچ عنوان نباید در وعده افطار یا سحری از مواد غذایی چرب و شیرین استفاده شود.

آیا روزه داری در افراد مبتلا به سرطان سینه مجاز است؟

برای پاسخ به این سؤال لازم است پزشک معالج شما و متخصص تغذیه در خصوص سوابق پزشکی و شرایط زمینه ای بیمار اطلاع کامل کسب کند. اطلاعاتی همچون میزان آنزیم های کبدی، میزان گلبول های سفید خون ، میزان الکترولیزهای خون و غیره می تواند تعیین کند که فرد قابلیت روزه داری در ماه رمضان دارد یا خیر. در نتیجه ، در پاسخ به این سؤال نمی توان یک نسخه ی کلی برای همه افراد در نظر گرفت. به طور کلی هر عاملی که سبب ضعف سیستم ایمنی شود می تواند سبب بازگشت سرطان سینه و یا بروز مشکلات و عوارض دیگر شود. در نتیجه ، حتی در افرادی که دوره درمان سرطان خود را پشت سر گذاشته اند باید در صورت تمایل به روزه داری ، مواد غذایی مورد نیاز بدن خود از جمله آنتی اکسیدان ها ، ویتامین ها و مواد معدنی را دریافت کنند. با این حال، افرادی که در حال طی دوره شیمی درمانی یا رادیوتراپی خود هستند نباید روزه بگیرند زیرا یکی از عوارض اصلی شیمی درمانی، نوسانات سطح قند خون و بروز مشکلات گوارشی مانند اسپاسم های شدید معده است و روزه داری می تواند این عوارض را تشدید کند.

در مورد تغذیه در شیمی درمانی و تاثیر شیمی درمانی بر رژیم غذایی مطلب مفصل توضیح دادیم که می‌توانید بخوانید.

بهترین زمان مصرف داروهای هورمونی مانند تاموکسیفن در ماه رمضان

داروهای هورمون تراپی به این صورت نیست که مانند آنتی بیوتیک لازم باشد حتماً سر ساعت مصرف شوند اما توصیه می شود اگر افراد صبح یا شب از این داروها استفاده می کنند، در ماه رمضان نیز به این روند خود ادامه دهند. توصیه کلی این است که داروهای هورمون درمانی در ساعات صبح مصرف کنند تا احتمال بروز عوارضی همچون غلظت خون کاهش پیدا کند. علاوه بر این، توصیه می شود افراد به هیچ عنوان داروهای هورمونی خود را با شیر یا آبمیوه میل نکنند زیرا ممکن است جذب دارو در بدن کاهش پیدا کند و داروها تأثیر درمانی لازم خود را نداشته باشند.

بهترین زمان مصرف مکمل های دارویی در ماه رمضان

افرادی که مبتلا سرطان هستند ممکن است در کنار داروهای رایج درمانی خود از مکمل هایی مانند مکمل کلسیم استفاده کنند. استفاده از مکمل کلسیم در ماه مبارک رمضان در صورتی که همراه با مصرف مقدار مناسب آب نباشد، سبب بروز یبوست در این افراد می شود. پیشنهاد ما این است که در صورتی که از مکمل کلسیم استفاده می کنید ، بر خلاف داروهای هورمونی  آن را همراه با شیر میل کنید.

مصرف مکمل ها در افراد مبتلا به سرطان با احتیاط باید انجام می شود زیرا اعتقاد بر این است که مکمل های دارویی مانند ویتامین های E ، A و آهن ممکن است در کنار تأمین ویتامین های ضروری بدن سلول های سرطانی را نیز تغذیه کند. در نتیجه عملاً مصرف مولتی ویتامین در افراد مبتلا به سرطان در ماه رمضان توصیه نمی شود مگر آنکه پزشک تشخیص دهد که به عنوان مثال میزان جذب ویتامین D و یا ویتامین C در بیمار کم است.

به طور کلی چه افراد دچار سرطان باشند چه خیر ، مصرف برخی غذاها و مکمل ها در وعده توصیه نمی شود و بهتر است میزان پروتئین مصرفی در وعده افطار بیشتر باشد تا سحری. به عنوان مثال مکمل های پروتئین به دلیل تولید اوره زیاد سبب دفع ادرار بیش از حد و بروز کم آبی در بدن می شوند.

در مطلب غذاهای مفید برای سرطان سینه به صورت مفصل در این مورد صحبت کردیم.

توصیه های غذایی در ماه رمضان در افراد مبتلا به سرطان سینه

اولین نکته ای که لازم به تأکید است این است که در افراد مبتلا به سرطان باید مصرف مواد غذایی شیرین به حداقل برسد زیرا مواد قندی مانند بنزین و سوخت مورد نیاز برای رشد سلول های سرطانی هستند. در نتیجه ، مصرف مواد قندی باید به دو الی سه عدد خرما در هر وعده و یا آلو ، مویز یا انجیر خیس محدود شود.

یکی دیگر از توصیه های غذایی برای افراد مبتلا به سرطان ، استفاده از مواد دارای پروبیوتیک مانند ماست و دوغ در وعده افطار یا سحر است. این مواد غذایی می توانند موجب تنظیم باکتری های دستگاه گوارش و عملکرد بهتر دستگاه گوارش شوند.  البته نباید در مصرف ماست و لبنیات زیاده روی کرد زیرا می تواند سبب بروز عوارض گوارشی مانند اسهال و نفخ شود.

برای مشاوره با دکتر فرهاد موسی زاده کافیست از طریق صفحه نوبت دهی ما اقدام نمایید. دکتر فرهاد موسی زاده فوق تخصص سرطان سینه در تهران است و شما می‌توانید از مشاوره حضوری با ایشان بهره مند شوید.